Romuald Grzelak: Izolowany pion w centrum. Partia Nr 9

Gambit hetmański [D41]

Leningrad, 1971 r.

XXXIX Mistrzostwa ZSRR

Białe: W. Smysłow - Czarne: A. Karpow

1.c4 c5

2.Sf3 Sf6

3.Sc3 d5

4.cxd5 Sxd5

5.e3 e6

Zasługiwało na uwagę 5. ...g6, przechodząc do obrony Grunfelda.

6.d4 cxd4

7.exd4 Ge7

8.Gd3 O-O

9.O-O Sc6

10.We1 ...

Z przestawieniem posunięć powstała dobrze znana teoretyczna pozycja [obrona Tarrascha, wariant Pillsbury'ego - LeM]. Białe powinny dążyć do ataku na skrzydle królewskim, jednak pozycja czarnych jest bardzo mocna i nie można nie doceniać możliwości obrony.

10. ... Sf6

Na 10. ...Gf6 dobre jest jak wiadomo 11. Ge4.

11.a3 b6

12.Gc2 Gb7

13.Hd3 ...

Bateria białych figur wzięła "na muszkę" królewskie skrzydło, więc czarne profilaktycznie powinny zagrać 13. ...g6.

13. ... Wc8

14.Gg5 ...

Energiczniejsze jest 14. d5! z możliwymi wariantami:

- 14. ...ed 15. Gg5 g6 16. Wxe7 Hxe7 17. Sxd5 i białe wygrywają hetmana za wieżę i skoczka;

- 14. ...Sa5 15. Gg5 Wxc3 (15. ...g6? 16. d5!) 16. bc Hxd5 i białe zdobyły jakość za piona.

Dalsza gra jest jednak jeszcze bardzo złożona.

14. ...g6

15.Wad1 Sd5

16.Gh6 We8

Teraz białych nie powstrzymuje nawet możliwość utraty piona.

17.Ga4! ...

W wariancie 17. ...Sxc3 18. bc Gxa3 19. c4 białe stwarzają groźbę d5.

17. ... a6

18.Sxd5 Hxd5

Oczywiście 18. ...ed nie mogło się czarnym podobać ze względów pozycyjnych. Jednak centralny pion białych wkrótce stanie się niebezpieczny.

19.He3! Gf6

Gorsze byłoby 19. ... Hh5 20. d5 Gc5 (20. ...ed 21. Hxb6) 21. Hf4 ed 22. Wxe8+ Wxe8 23. g4 Hh3 24. Sg5 i nie można:

- 24. ...Hxh6, ponieważ nastąpi 25. Hxf7+ Kh8 26. Hxe8+ Kg7 27. Se6+ Kf6 28. g5+;

- 24. ...Gxf2+, gdyż jest 25. Kxf2 Hh4+ 26. Kf1 i białe wygrywają;

- 24. ...g5, gdyż po 25. Sxg5 Hg6 26. Gc2 nie widać obrony.

20.Gb3 Hh5

21.d5! Sd8

22.d6 ...

Pion gwałtownie ruszył do przodu.

Teraz na 22. ...Gxf3 nastąpi 23. d7!

22. ... Wc5

23.d7 We7

Jedyną możliwością utrudniającą zadanie białych było 23. ...Wf8.

24.Hf4 ...

Napadnięty jest goniec f6, jeżeli teraz 24. ...Wf5, to 25. Hb8.

24. ... Gg7

25.Hb8 Hxh6

26.Hxd8+ Gf8

27.We3 ...

Czarne nie są w stanie zatrzymać piona d7 i dlatego pożyteczne jest nie pozwolić na zdublowanie pionów poprzez wymianę na f3.

27. ... Gc6

28.Hxf8+ Hxf8

29.d8H

Czarne poddały się.