piątek, 25 listopada 2011

A. Alechin: Nottingham (Runda VII, partie 43-49)

Nr 43. Partia pionkiem hetmańskim [D 04]
A. Alechin S. Reshevsky

1.Sf3 d5
2.d4 Sf6
3.e3 c5
4.c3 Sbd7

W połączeniu z następnym ruchem czarnych - interesująca, ale nie w pełni uzasadniona metoda walki przeciw systemowi Colle, zastosowana przeciw samemu Colle przez Spielmanna i Stoltza w Bledzie i Rubinsteina w Rotterdamie (oba turnieje odbyły się w 1931 r.)

5.Sbd2 Hc7

Planując e7-e5. Białe wybierają prawidłową odpowiedź, zmuszającą przeciwnika do zmiany planu.

6.Ha4 g6
7.c4 Gg7
8.cxd5 Sxd5
9.Hb3 ...

Do tej pory obaj partnerzy naśladowali (nie wiedząc tego) rotterdamską partię Colle - Rubinstein, ale tutaj białe zagrały słabiej, niż zmarły mistrz belgijski, który uzyskał lepsze położenie kontynuując 9. e4 S5b6 10. Hc2 Hd6 11. a4! Po ruchu w tekście białe otrzymują izolowanego pionka na d4, zmuszającego je, dla uniknięcia dużych nieprzyjemności, do dążenia do upraszczających wymian.

9. ... S5b6
10.a4 cxd4
11.exd4 ...

Jeśli 11. a5, to 11. ...de i dalej, przy 12. fe, 12. ...Sc5, a na 12. Hxe3 - 12. Sd5.

11. ... a5
12.Gb5 O-O
13.O-O Sf6
14.We1! ...

Ważny ruch, przeciwdziałający 14. Ge6 z powodu możliwej odpowiedzi 15. Wxe6! fe 16. Sg5 itd.

14. ... Gf5
15.Sf1 Hd6
16.Ha3 ...

Znów najsilniejsze, gdyż po wymianie hetmanów słabość białego pionka d4 zostanie zrekompensowana naciskiem na liniach "b" i "e".

16. ... Hxa3
17.Wxa3 Sfd5
18.Sg3 Gd7
19.Wb3 Wfd8
20.Gd2 ...

Praktycznie proponując wymianę pionków "a", co czarne przyjmują.

20. ... Sxa4
21.Wa1 Sab6

Jeśli 21. ...Sdb6, to 22. Gxd7 Wxd7 23. Wb5 itd.

22.Wxa5 Gxb5
23.Wbxb5 e6

W celu kontynuowania Sc4, czemu białe przeciwdziałają swoim najbliższym ruchem.

24.b3 Wd7
25.Se4 Wxa5
26.Gxa5 Sc8

Grożąc Sa7, i jesli Wc5, to b7-b6.

27.Se5 Gxe5
28.dxe5 ...


28. ... Sc7!

Rozumna decyzja, ponieważ białe groziły uzyskaniem lepszej końcówki, grając 29. Wxd5 z następnym Sf6+. Po wymuszonej wymianie wież partię można było zakończyć zgodą na remis, ponieważ przy uważnej grze zaden z uczestników nie może liczyć na zwycięstwo.

29.Sf6+ Kg7
30.Sxd7 Sxb5
31.Gd2 Se7
32.Kf1 ...

Dostatecznie dobre; ale jeszcze prostsze jest 32. f4.

32. ... Sd4
33.b4 Sd5
34.Sc5 b5
35.Sd3 f6
36.Gc1? ...

Typowe niedoczasowe przeoczenie. Grając w miejsce tego 36. ef+ lub f4, białe łatwo zachowywały równowagę. Ale ich pozycja jest na tyle mocna, że nawet po utracie pionka jeszcze mogły uratować partię przy dokładnej (i niezbyt trudnej) obronie.

36. ... fxe5
37.Sxe5 Sc2

Oto zdarzenie, jakie przeoczyłem, robiąc swój 36-y ruch. Pośpieszne 37. ...Sxb4 obróciłoby się po 38. Gb2 Sdc2 39. Ke2! raczej na korzyść białych.

38.Gb2 Scxb4
39.Ke2 Kg8
40.g3 ...

Dobrą ideą było przygwoździć do miejsca czarnego pionka "h" poprzez 40. g4 i później g4-g5. Więc "wszystkie drogi prowadzą do Rzymu", niezależnie od wybranej przez białe.

40. ... Se7
41.Sf3 Sed5
42.Sg5 Sc7
43.Ke3 ...

Naturalniejsze było bezzwłoczne 43. f4.

43. ... Sc6
44.f4 h6
45.Sf3 Kf7
46.Kd3 Sd5
47.Gc1 Sf6
48.Gb2 Sd7
49.Ga3? ...

Jeszcze jeden przygnębiający ruch - zamiast jakiego 49. Gd4 wciąż jeszcze wystarczało do osiągnięcia remisu, gdyż wymiana na d4 doprowadziłaby do utraty przechodniego pionka czarnych. Od tego momentu i do końca gra czarnych oznaczona jest znakiem wysokiej jakości.

49. ... e5!

Białe w żadnym wypadku nie powinny były dopuścić do tego ruchu.

50.Ke3 Ke6
51.Gb2 Kd5
52.Sh4 ...

Doskonałą szansę na zwycięstwo dawała czarnym i wymiana na e5.

52. ... Sb6
53.Gc1 Sc4+
54.Kf2 Sb4!

Współpraca czarnych skoczków jest pouczająca.

55.Ke2 Sa2
56.Gd2 b4
57.fxe5 b3
58.Kd1 Sxe5!

Ostatnia nadzieją białych było 58. ...b2 59. Kc2 Sxd2 60. Kxb2 Sb4 61. Kc3, ratując partię.

59.Sg2 ...

Więcej zrobić nie można. Jeśli 59. Sxg6 Sxg6 60. Gxh6, to 60. ...Se5 61. Gc1 Sxc1 62. Kxc1 Sc4 63. h4 Kd4 64. h5 Kc3 65. h6 b2+ 66. Kb1 Kb3 i mat w następnym posunięciu.

59. ... Ke4
60.h4 Sd3
61.Ga5 Sb2+
Białe poddały się.


Nr 44. Partia angielska [A 13]
S. Flohr G. Thomas

1.c4 e6
2.Sf3 Sf6
3.Sc3 d5
4.e3 ...

Bieżąca partia przekonująco dowodzi, że ta kontynuacja jest słabsza od 4. d4 z przejściem do gambitu hetmańskiego. Teraz czarne bez trudu uzyskują równą grę.

4. ... c5
5.cxd5 Sxd5

Dobre jest i 5. ...ed.

6.Ge2 Ge7
7.O-O O-O
8.d3 ...

Białe grają na wygraną i dlatego unikają wszelkich działań w centrum, rozpoczynających się ruchem d2-d4, jakie mogłyby doprowadzić do uproszczeń. Jednak przy wybranej taktyce tylko oddają przeciwnikowi przewagę przestrzeni, nie otrzymując zasługujących na uwagę kontrszans.

8. ... b6
9.Gd2 Sc6
10.Wc1 Gb7
11.a3 Sxc3
12.Gxc3 Gf6
13.Hc2 He7

Wszystkie figury czarnych rozłożone są bardzo aktywnie, a pionek "d" w żaden sposób nie ozdabia pozycji białych! Oto jaki jest dotychczasowy rezultat strategii debiutowej białych.

14.Ge1 ...

Białe chcą przesunąć skoczka na centralną pozycję - e4; ale ponieważ pole to przy okazji może być zaatakowane przez czarnego pionka, ich pozycja ogólna pozostaje nieprzyjemną. I rzeczywiście, czarnym udaje się uprościć pozycję, zachowując dotychczasową większą swobodę dla swych figur.

14. ... Wfd8
15.Sd2 Wac8
16.Se4 Ge5
17.f4 Gb8
18.Hb1 Hd7

Przygotowując, w przypadku 19. b4 cb 20. ab, odpowiedź 20. ...Hd5.

19.Gh4 Se7
20.Wcd1 Wf8
21.Hc1 Sg6
22.Gg3 f5

Logiczna reakcja na manewr białych, rozpoczęty 14-m ruchem.

23.Sg5 e5
24.fxe5 Gxe5
25.Gxe5 Sxe5
26.Sf3 He7
27.Sxe5 Hxe5
28.Gf3 Ga6!

Wymiana gońców zapewniała remis, ale czarne, być może znużone "hipermodernistycznymi" manewrami przeciwnika, same zaczynają grać na zwycięstwo - i w pełni zasadnie!

29.Wfe1 Wfd8
30.Ge2 ...
30. ... Wc7

Wystarczy spojrzenie na szachownicę, żeby przekonać się, że inicjatywa jest zdecydowanie po stronie czarnych; ale zrobiony przez nie ruch jest nieprawidłowym sposobem wzmocnienia nacisku, ponieważ nie zawiera gróźb. Bardziej nieprzyjemne dla białych było 30. ...Wd6!, i jeśli 31. Gf1 to 31. ...Wh6, wymuszając poważne osłabienie ich królewskiego skrzydła. A ta słabość dopełniająca już istniejące, być może mogła okazać się decydującą.

31.Gf1 Gb7

Oczywiście, nie 31. ...Wcd7 z powodu 32. d4.

32.Hc3 He7
33.Hc4+ Hf7
34.Hxf7+ Kxf7

Teraz partia powinna zakończyć się remisem.

35.Wc1 Wcd7

Prostsze było 35. ...Wdc8, przeciwdziałając 36. b4. W końcówce pionek d3 już nie jest słabością.

36.b4 cxb4
37.axb4 Ga6
38.d4 Gxf1
39.Wxf1 Ke6
40.g3 g6

Ten i następny ruch okazują się stratą drogocennego czasu. Dobrą ideą było tutaj 40. ...Wd5 w celu zaatakowania pionka b4 poprzez Wb5 lub zagranie przy okazji a7-a5.

41.Kf2 We7
42.Ke2 Wdd7

Plan zdwojenia wież w siódmym rzędzie nie odpowiada wymaganiom pozycji.

43.Kd3 Wc7
44.b5! ...

Po tym białe uzyskują ważny atut. Czarnym przychodzi teraz, ogólnie i w całości, unikać wymiany obu wież, ponieważ końcówka pionkowa jest dla nich beznadziejna.

44. ... Kd6
45.h3! ...

Przygotowując g3-g4, co otworzy przed królewską wieżą nowe atakujące możliwości.

45. ... h5
46.Wxc7 Wxc7
47.g4 hxg4
48.hxg4 Ke6
49.gxf5+ gxf5
50.Wh1 Kf6
51.Wh6+ Kg5
52.We6 Wc1
53.We7 Wb1?

53. ...Wa1 wygrywało ważne tempo. Czarne bezplanową obroną ułatwiają przeciwnikowi osiągnięcie zwycięstwa.

54.Kc4 Wd1
55.Kd5 Kf6
56.We6+ Kf7
57.We5 Kf6
58.We6+ Kf7
59.Ke5 ...

Wreszcie zapewniając utworzenie dwóch związanych, swobodnych pionków w centrum, a to przesądza sprawę.

59. ... Wb1
60.Wf6+ Ke7
61.Wxf5 Wxb5+
62.d5 a5
63.Wf4 Wc5
64.Wh4 b5
65.Wh7+ Kf8
66.e4 a4
67.Wa7 b4

Oczywiście jedyna, ale jak pokazuje dalszy przebieg partii, niewystarczająca szansa.

68.Wxa4 Wb5
69.Wa8+ Ke7
70.Wa7+ Kf8
71.Wa8+ Ke7
72.Wa7+ Kf8
73.Ke6 b3
74.Wf7+ Kg8
75.Wf1 b2
76.Wb1 Kf8
77.d6 Wb4
78.e5 Wb7
79.Kd5 Wb3

Jeśli 79. ...Wb5+, to 80. Kc6 itd.

80.e6 Ke8
81.Wh1 Wd3+
82.Kc5 Wc3+
83.Kd4 Wf3
84.Wh8+
Czarne poddały się.


Nr 45. Obrona nowoindyjska [A 47]
J.-R. Capablanka M. Botwinnik

1.Sf3 Sf6
2.d4 b6
3.g3 ...

Bieżąca partia dobitniej niż jakakolwiek inna pokazuje, że system flankowego rozwinięcia gońca przed ruchem czarnych e7-e6 nie daje białym jakiejkolwiek przewagi. Przeciwnie, przychodzi im przejawiać wielką ostrożność, żeby samym nie znaleźć się w trudnym położeniu.

3. ... Gb7
4.Gg2 c5
5.O-O ...

Chociaż innej kontynuacji - 5. c3 - nie można nazwać wielce obiecującą, jednak mimo wszystko dawała ona pewną perspektywę bojowej partii.

5. ... cxd4
6.Sxd4 Gxg2
7.Kxg2 g6

Prawidłowy system; ale wstępem do niego mogło być i bezzwłoczne 7. ...Hc8.

8.c4 Gg7
9.Sc3 Hc8
10.b3 Hb7+
11.f3 d5
12.cxd5 Sxd5
13.Sxd5 Hxd5
14.Gb2 O-O

Związanie białego skoczka jest bardzo nieprzyjemne. Dlatego najbliższe ruchy są praktycznie wymuszone.

15.Hd3 Wd8
16.Wfd1 Sd7
17.Wac1 ...

Grożąc 18. Sc6 Hxd3 19. Wxd3 Gxb2 20. Wcd1 itd.

17. ... Sc5
18.Hb1 ...

W końcu goniec jest obroniony, skoczek może się poruszyć...

18. ... Hb7
19.Sc2 ...

...ale, niestety, w jego zasięgu nie ma dobrych pól. Jeśli 19. Sb5, to 19. ...Ha6!


19. ... Ha6

To okazuje się niewypałem, ponieważ białe mają możliwość napaść na hetmana w swoim 21-m ruchu. Jednak i przy bezzwłocznym 19. ...Gh6 czarnym pozostawała tylko nieznaczna przewaga po 20. Wxd8+ Wxd8 21. Wd1 Wd7 (już grożąc Ha6!)

20.Kf1 Gh6
21.Sb4 Hb7
22.Wxd8+ Wxd8
23.Wd1 Wd7
24.Sd3 Sxd3
25.Wxd3 Gg7
26.Gxg7 Wxd3
27.Hxd3 Kxg7
28.Hd8 b5
29.b4 a6
Remis.

Nr 46. Debiut czterech skoczków [C 49]
T. Tylor E. Lasker

1.e4 e5
2.Sf3 Sc6
3.Sc3 Sf6
4.Gb5 Gb4
5.O-O O-O
6.d3 d6
7.Gg5 Se7

Ta stara obrona bardzo rzadko zdarzała się w praktyce od czasu partii Schlechter - Duras, San Sebastian, 1911 r., dającej białym zwycięstwo w błyskotliwym stylu. Zwykły system to 7. ...Gxc3 8. bc He7 i dalej przy okazji Sd8.

8.Sh4 c6
9.Gc4 Kh8
10.f4 exf4
11.Gxf6? ...

A po tym czarne nie doświadczają żadnych trudności. Zasługiwało na uwagę 11. Wxf4 Sg6 12. Sxg6+ fg 13. Hf3 z następnym Wf1.

11. ... gxf6
12.Wxf4 Sg6
13.Sxg6+ fxg6

Czarne mają teraz jawną przewagę z powodu posiadania dwóch gońców. Doprowadzić jednak przewagę do zwycięstwa jest nielekko, ponieważ w pozycji białych na razie nie ma słabości.

14.Gb3 He7
15.Se2 Ga5
16.c3 Gd7
17.Sg3 ...

Na tym polu skoczek nie ma niczego do roboty, ale znaleźć dla niego dobre miejsce jest w ogóle trudno. Lepszym planem mobilizacji sił jest, najpewniej, 17. Wf1 z dalszym Sf4 i Hf3.

17. ... Gc7
18.Wf2 Kg7
19.He2 Wae8
20.Waf1 Ge6!

Na pierwszy rzut oka zadziwiający ruch, w rzeczywistości odpowiadający wszystkim wymogom pozycji. Czarne gotowe oddać przewagę dwóch gońców dla osiągnięcia innej przewagi - silnego gońca przeciw bezsilnemu skoczkowi.

21.Hc2 Gb6

Wymuszając osłabienie pionka "e".
22.d4 Gc7
23.Kh1 h5
24.We1 Hf7

W celu zapewnienia wymiany gońców bez ustąpienia przeciwnikowi pola b3.

25.Wfe2 Gxb3
26.axb3 ...

I w końcówce po 26. Hxb3 Hxb3 27. ab czarne miałyby niewielką przewagę.

26. ... Hd7
27.Sf1 We7
28.Hd3 ...

Logiczniejsze było 28. Sd2 Wfe8 29. Sf3, żeby mieć możliwość odparcia ruchu 29. ...d5 odpowiedzią 30. e5.

28. ... Wfe8
29.Sd2 d5

Sposoby dalszego wzmocnienia pozycji ledwo że istnieją, i dlatego czarne wymuszają wymianę wież w nadziei wykorzystania przewagi swego gońca nad nieprzyjacielskim skoczkiem.

30.exd5 Wxe2
31.Wxe2 Wxe2
32.Hxe2 Hxd5
33.He7+ Hf7
34.He4? ...

Białym mimo wszystko nie uda się w końcu uniknąć wymiany hetmanów i dlatego znacznie lepiej było to zrobić w tym momencie. Po 34. Hxf7+ Kxf7 35. b3 z następnym Kh1-g2-f3, końcówka, chociaż i korzystniejsza dla czarnych, byłaby jeszcze do obrony.

34. ... Hd7
35.Sf3 Kf7
36.c4? ...

Nowe osłabienie struktury pionkowej. Trochę lepsze było 36. g3 He6 37. Hxe6+ Kxe6 38. Kg2 Kf5 39. Kf2.

34. ... He6
37.Hd3 ...

Teraz już, oczywista, wymieniać się jest dużo gorzej, niż kilka posunięć wcześniej, ponieważ król albo goniec przenikają na terytorium białych.

37. ... Gf4
38.g3 ...


38. ... He3!

Wygrywający ruch. Wymiana będzie kosztować białe pionka b2, a przy pozostawionych hetmanach czarne zorganizują matowy atak.

39.Hc3 Gh6
40.c5 ...

Rozpacz.

40. ... Hf2
41.Hc4+ Kg7
42.Hd3 Ge3
43.Hd1 a5
44.b4 axb4
45.b3 Kh6
Białe poddały się.

Z wyjątkiem wątpliwego debiutu, znakomicie przeprowadzona przez Laskera partia.


Nr 47. Debiut Birda [A 03]
K. Tartakower M. Vidmar

1.f4 d5
2.Sf3 Sf6
3.e3 Gg4

Tego rozwinięcia gońca nie można uznać za zbyt obiecujące, gdyż czarne nie mogą uniknąć jego wymiany. Bardziej rozpowszechnione jest (dokładnie tak, jak u grających białymi przeciw obronie holenderskiej) królewskie "fianchetto".

4.c4 e6
5.Sc3 Sbd7

Czarne pomijają możliwość stworzenia nacisku na punkt d4 i w ten sposób wybawiają przeciwnika od wszelkich kłopotów.
Należało grać 5. ...c5, i jeśli 6. cd ed 7. Gb5+, to 7. Sbd7 (lub nawet Sc6) 8. 0-0 Gd6 itd. z lepszymi szansami, niż przy kontynuacji w partii.

6.cxd5 exd5
7.Ge2 c6
8.O-O Gxf3

Celem przeszkodzenia d2-d4 z następnym Se5. Ale teraz białe mają dwa gońce.

9.Gxf3 Gb4
10.Hc2 O-O
11.b3 He7
12.Sa4 ...

W tym momencie, a może w poprzednim ruchu, białe winny były zagraća2-a3, żeby zachować dwa gońce. Po ruchu w tekście pozycja staje się całkowicie równą, i dalsza gra, widać, w żadnym z uczestników potyczki nie wywołuje najmniejszych emocji.

12. ... Ga3
13.Gxa3 Hxa3
14.Wac1 Wfe8
15.Sc3 Wad8
16.Se2
Remis.

Nr 48. Obrona słowiańska [D 19]
J. Bogoljubow M. Euwe

1.d4 d5
2.Sf3 Sf6
3.c4 c6
4.Sc3 dxc4
5.a4 Gf5
6.e3 e6
7.Gxc4 Gb4
8.O-O O-O
9.He2 Gg4

To prowadzi do bardziej skomplikowanej gry, niż ruch Capablanki 9. ...Se4. Tak bieżąca partia, jak i spotkanie Lilienthal - Flohr (Moskwa, 1936 r.) pokazują, że chociaż w następnym stadium partii białe i uzyskują pewną inicjatywę, czarne rozporządzają dostatecznymi środkami obronnymi.

10.Wd1 Sbd7
11.e4 ...

We wspomnianej partii Lilienthal grał najpierw 11. h3 i dopiero po 11. ...Gh5 - 12. e4. Wygląda to lepiej, niż ruch Bogoljubowa, ponieważ pozwala przy okazji uwolnić się od związania skoczka ruchem g2-g4.

11. ... He7
12.e5 ...

Czarne zamierzały same zagrać 12. ...e5. Inny sposób przeciwdziałania tej kontynuacji to 12. Gf4.

12. ... Sd5
13.Se4 f6

Strategiczna konieczność.

14.exf6 S7xf6
15.Gg5 ...

Gdyby już było zagrane h2-h3 Gh5, białe mogłyby uzyskać pewien nacisk, kontynuując tutaj Sg3. W istniejącym położeniu wątpliwe czy mają cokolwiek lepszego od wybranego planu, dającego czarnym korzystne perspektywy w końcówce.

15. ... Hf7
16.Gxf6 gxf6
17.Sg3 Wae8

Czarne nie mogą uniknąć nadchodzącej wymiany białopolowego gońca.

18.h3 Gh5
19.Sxh5 Hxh5
20.He4 ...

Zasadnie obawiając się napastniczych możliwości czarnych na linii "g" w grze środkowej.

20. ... Wf7

Wymiany hetmanów raczej nie da się uniknąć. Na przykład, 20. ...Kh8 21. Hg4 Hh6 22. Hh4.

21.Hg4+ Hxg4
22.hxg4 ...

W dalszej części partii czarne, niewątpliwie, dysponują lepszą strukturą pionkową, ale szybko stanie się jasne, że ta przewaga nie jest decydującą.

22. ... Wg7
23.Sh2 a5

Specjalnie nie zmieniało sprawy 23. ...Kf7 i później najpierw Wh8, ponieważ białym zawsze posłużyłoby za dostateczną obronę Gxd5, a w przypadku h7-h5 - gh.

24.g3 Kf7
25.Kg2 Wh8
26.Wh1 Ke7
27.Wac1 Kd6

28.Gb3! ...

Dobry ruch pozycyjny. Białe zamierzają wziąć na d5 tylko po ruchu czarnych h7-h5, żeby mieć, w przypadku wzięcia gońca królem, możliwość odpowiedzieć na to Sf1!

28. ... h5

Czarne nie mają środków do dalszego wzmocnienia swej pozycji.

29.Gxd5 cxd5

W powstałych okolicznościach - dobry ruch.

30.gxh5 Wxh5
31.Sf3 Wxh1
32.Wxh1 Wc7
33.Wh6 Ke7

Praktycznie wymuszone, ponieważ po 33. ...Wc2 34. Wxf6 biały pionek "g" staje się zbyt niebezpieczny.

34.Wh7+ Kd8
35.Wxc7 Kxc7
36.g4 Kd6
37.Kf1 Ke7
38.Ke2 Kf7
39.Sh4
Remis.

Jedna z nielicznych partii turnieju w Nottingham, gdzie Bogoljubow odkrył swoją olbrzymią siłę.

Nr 49. Obrona słowiańska [D 12]
R. Fine W. Winter

1.d4 d5
2.c4 c6
3.Sf3 Sf6
4.e3 Gf5
5.Sc3 ...

Kontynuacja 5. cd cd 6. Hb3 daje białym pewną inicjatywę na skrzydle hetmańskim. Po tym i następnym ruchu czarne zupełnie pozbywają się problemów debiutowych.

5. ... e6
6.Sh4 ...

Białe, prawda, uzyskują teraz przewagę dwóch gońców, ale otwierają linię dla nieprzyjacielskiej wieży i osłabiają nacisk na centralne pola. Ogólnie rzecz biorąc wątpliwe czy podobny plan można rekomendować.

6. ... Ge4
7.f3 Gg6
8.Sxg6 hxg6
9.g3 ...

Czarne zagrażały ruchem Sh5, na przykład w przypadku 9. e4.

9. ... Gd6
10.f4 Se4
11.Sxe4 dxe4
12.Gd2 He7

W tym momencie nie było to koniecznością. Grając zamiast tego 12. ...g5, czarne otrzymywały silną inicjatywę.

13.a3 ...

Także zupełnie nie przekonywujące. Jeśli białe zamierzały kontynuować Hb3, to lepiej było zrobić to bezzwłocznie.

13. ... Sd7
14.Hb3 Wb8

Długa roszada byłaby zbyt niebezpieczna z powodu 15. Ha4 i następnego b2-b4.

15.Ha4 a6
16.Ge2 g5

Wreszcie!

17.O-O-O f5
18.fxg5 ...

Wstęp do dobrze zamaskowanej kombinacji z ofiarą. Najlepszą szansą czarnych byłby teraz kontratak poprzez 18. ...b5 19. Hxa6 bc i później przy okazji 0-0. Doprowadziłoby to skomplikowanej gry, jakiej wynik trudno określić.

18. ... Hxg5
19.c5 Gc7?

Czarne, widać, zupełnie przeoczają możliwość ofiary. Po 19. ...Ge7 ich pozycja pozostawała jeszcze obronną, chociaż 20. Hb3 Wh6  21. g4!, niewątpliwie dawało białym groźną inicjatywę.


20.Gxa6! bxa6

Niekorzystne było 20. ...Wa8 21. Hb3! Jednak poprzez 20. ...0-0 21. Gc4 He7 można było opierać się dłużej. Szanse białych na zwycięstwo w tym przypadku związane byłyby głównie z posiadaniem pionka więcej.

21.Hxc6 Kd8
22.Hxe6 ...

Oprócz pełnej rekompensaty za ofiarowaną figurę, białe otrzymują jeszcze i silny atak przeciw królowi pozbawionemu osłony pionkowej. Partia jest praktycznie zakończona.

22. ... Hf6
23.Hd5 ...

Grożąc c5-c6.

23. ... Ke7
24.Gb4 Whc8
25.Kb1 ...

Znów grożąc c5-c6 (teraz już z odkrytym szachem), co w tym momencie byłoby przedwczesne z powodu 25. ...Gd6.

25. ... Sf8
26.g4 a5
27.Gc3 g6
28.gxf5 Hxf5

Jeśli 28. ...gf, to 29. Whf1.

29.Hc4 Se6
30.Whf1 Hh5
31.d5 Sxc5
32.d6+
Czarne poddały się.

Jeśli 32. ...Gxd6, to 33. Hf7+ i mat w następnym ruchu.