piątek, 12 sierpnia 2011

Miniaturki szachowe

Mat szewski
1. e4 a6
2. Gc4 a5
3. Hf3 a4
4. H:f7#
Białe dały mata w czterech posunięciach. Błyskawicznie. Dlaczego? Ponieważ - w przeciwieństwie do czarnych - zastosowały regułę Jose Raula Capablanki: "W debiucie należy szybko i celowo rozwinąć figury, uprzednio opanowawszy centrum pionkami". Pierwsze posunięcie białych pionkiem na e4, to opanowanie centrum i umożliwienie rozwinięcia gońca (Gc4) i hetmana (Hf3) w celu zaatakowania słabego pola czarnych (pionek f7 to jedyna czarna bierka broniona tylko przez króla - figurę najcenniejszą, ale też jedyną ulegającą matowi). Dwa razy zaatakowany pionek f7 - przez gońca i hetmana - nie mógł być obroniony przez osamotnionego czarnego króla, bo król - mogąc być zaszachowany i zamatowany przez przeciwnika - sam nie może stanąć pod szachem.
A dlaczego mat nazywany jest szewskim? Nie wiadomo.

Mat centralny
1. e4 e5
2. d4 ed4
3. c3 dc3
4. Gc4 cb2
5. Hd5 ba1H
6. H:f7#
Bardzo szybki mat. Białe – kosztem oddania czterech bierek - stosownie do reguły Capablanki rozwinęły figury w centrum, dwukrotnie zaatakowawszy słaby punkt czarnych (f7). Czarne – pozostawiając swego króla bez obrony – skoncentrowały się na zdobyczach materialnych. Wiedza zwyciężyła.

Mat Legala
de Legal - Saint Brie
Paryż, 1750
1. e4 e5
2. Sf3 d6
3. Gc4 Gg4
4. Sc3 g6
5. S:e5 G:d1
6. G:f7+ Ke7
7. Sd5#
Dwa słabe posunięcia czarnych (3... Gg4 - przedwczesne związanie; 4... g6 - strata czasu) i jedno katastrofalne (5... G:d1 - zaślepienie zdobyczą materialną, przeoczenie mata w dwóch posunięciach) pozwoliły białym wygrać bardzo szybko. Odkrycie Kermura de Legala jest motywem wielu podobnych pułapek debiutowych.

Mat Andersena
Adolf Andersen - Jean Dufresne
Berlin, 1852 r.
1. e4 e5
2. Sf3 Sc6
3. Gc4 Gc5
4. b4 G:b4
5. c3 Ga5
6. d4 e:d4?
7.O-O d3?
8. Hb3 Hf6
9. e5 Hg6
10. We1 Sge7
11. Ga3 b5
12. H:b5 Wb8
13. Ha4 Gb6
14. Sbd2 Gb7
15. Se4 Hf5?
16. G:d3 Hh5
17. Sf6+ g:f6
18. e:f6 Wg8
19. Wad1 H:f3??
20. W:e7+!! S:e7
21. H:d7+! K:d7
22. Gf5+ Ke8
23. Gd7+ Kf8
24. G:e7# 
Przyczyną klęski czarnych było pozostawienie króla w centrum.

Mat pozorny Morphy'ego
P. Morphy - A. Bottin
Paryż, 1858
1. e4 e5
2. c3 Sf6
3. d4 S:e4
4. de5 Gc5
5. Hg4 S:f2
6. H:g7 Wf8
7. Gg5 f6
8. ef6 W:f6
9. G:f6 Ge7
10. Hg8+
1-0. Czarne oddały centrum (3. ...S:e4) i ruszyły do przedwczesnego ataku (4. ...Gc5) nie troszcząc się o bezpieczeństwo własnego króla.

Mat Schnitzlera
Schnitzler - Hardnung
Dusseldorf, 1862
1. e4 c5
2. Sf3 Sc6
3. Gc4 d6
4. Sc3 Gg4
5. G:f7+ K:f7
6. Sg4+ Kf6
7. H:g4 g6
8. Hf4+ Kg7
9. Se6#
Problemy czarnych spowodowane zostały przez przedwczesne związanie skoczka przeciwnika (4. ...Gg4).

Pierwszy mat Birda
Henry Bird - Wilhelm Steinitz
Londyn, 1862
1. e4 e5
2. Sf3 Sc6
3. Gb5 Sf6
4. d4 ed4
5. e5 Se4
6. S:d4 Ge7
7. 0-0 S:d4
8. H:d4 Sc5
9. f4 b6
10. f5 Sb3
11. He4 S:a1
12. f6 Gc5+
13. Kh1 Wb8
14. e6 Wg8
15. H:h7 Wf8
16. ef7+ W:f7
17. We1+ Ge7
18. Hg8 Wf8
19. f7#
Czarne oddały centrum (4. ...ed4 i 7. ...S:d4) i zaniedbując bezpieczeństwo króla zajęły się zdobyczą materialną (posunięcia od 9 do 13). Przyszły pierwszy mistrz świata dużo tutaj nagrzeszył przeciw zasadom strategii.

Drugi mat Birda
Henry Bird - Emanuel Lasker
Newcastle-upon-Tyne, 1892
1. e4 e5
2. d4 ed4
3. c3 dc3
4. Gc4 cb2
5. G:b2 Hg5
6. Sf3 H:g2
7. Wg1 Gb4+
8. Ke2 Hh3
9. G:f7+ Kd8
10.G:g7 Se7
11.Sg5 Hh4
12.Se6#
Początek klęski to przedwczesne wyjście hetmana i pionkożerstwo (5. ...Hg5 i 6. ...H:g2).

Mat Reti'ego
Richard Reti - Ksawery Tartakower
Wiedeń, 1910
1. e4 c6
2. d4 d5
3. Sc3 de4
4. S:e4 Sf6
5. Hd3 e5
6. de5 Ha5+
7. Gd2 H:e5
8. 0-0-0 S:e4
9. Hd8+ K:d8
10. Gg5+ Ke8
11. Wd8#
Czarne wybrały wyrafinowany debiut (obrona Caro-Kann) - nie w duchu reguły Capablanki - i hazardowe piąte posunięcie. Zaślepione zdobyczą materialną, w ósmym ruchu przeoczyły mata w trzech posunięciach.

Mat Nimzowitza
Aaron Nimzowitz - Siemion Ałapin
Petersburg, 1914
1. e4 e6
2. d4 d5
3. Sc3 Sf6
4. ed5 S:d5
5. Sf3 c5
6. S:d5 H:d5
7. Ge3 cd4
8. S:d4 a6
9. Ge2 H:g2
10. Gf3 Hg6
11. Hd2 e5
12. 0-0-0 ed4
13. G:d4 Sc6
14. Gf6 H:f6
15. Whe1+ Ge7
16. G:c6+ Kf8
17. Hd8+ G:d8
18. We8#
Czarne oddały białym centrum (4. ...S:d5) i traciły tempa (8. ...a6 - bierne posunięcie, 9. ...H:g2 - pionkożerstwo). Decydującym błędem Ałapina było przyjęcie ofiary skoczka (12. ...ed4).


Obrona sycylijska wg. Ryszarda Bernarda
P. Dukaczewski (Polska) – S. Wassin (Ukraina)
ME NiS, Rodos, 2011 r.

1.e4 c5 2.Sf3 d6

Początek wzajemnego zaskakiwania się. Przed kilkoma laty reprezentant Ukrainy grywał niemal wyłącznie wariant Najdorfa. Potem zmienił repertuar na paulsenowskie schematy typu 1.e4 c5 2. Sf3 e6 3. d4 cd4 4.S:d4 a6 czy też (najczęściej) 1.e4 c5 2. Sf3 Sc6 3.d4 cd4 4.S:d4 Hb6. W tym kierunku szły nasze przygotowania do partii. Wassin wiedział jednak, że Polak na wariant Najdorfa gra systemy z Gc4 i licząc na to, chciał powrócić do starego repertuaru. Dukaczewski miał na tę próbę przygotowane inne posunięcie.

3.Gb5+!? Sd7

Z bazy partii Wassina wynikało, że grywał tu wyłącznie 3...Gd7 lub 3...Sc6. Zaskoczony, wybrał trzecią ewentualność, ale i na nią Polak był przygotowany...

4.d4 cd4 5.H:d4 Sgf6 6.Sc3 a6

Alternatywą jest 6...e5

7.G:d7+ G:d7 8.Gg5 e6 9.0–0–0 Gc6?

W popularnym wariancie 1.e4 c5 2.Sf3 d6 3.Gb5+ Sc6 4.d4 cd4 5.H:d4 Gd7 6.G:c6 G:c6 7.Sc3 Sf6 8.Gg5 e6 9.0–0–0 Ge7 taką pozycję uzyskują czarne, mając już gońca na e7. Teraz brakuje im tempa i powinny grać bardzo ostrożnie 9...Ge7 lub 9...h6.

10.e5! G:f3?

Mało estetycznie wyglądało 10...de5 11.H:e5 He7, np. 12.Sd4 G:g2? 13.Whg1 Gc6 14.S:c6 bc6 15.Se4 Sd7 16.Hc7, ale była to ostatnia szansa dla czarnych!

11.gf3 Ha5 12.G:f6 gf6 13.ed6 Gg7

Lub 13...0–0–0 14.H:f6 czy 13...He5 14.d7+ z podobnie beznadziejną pozycją.

14.d7+ Kd8 15.Whg1 Wg8 16.W:g7! W:g7 17.H:f6+ 1–0

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz