Nr 85. Obrona słowiańska [D 16]
A. Alechin J. Bogoljubow
1. Sf3 d5
2. d4 Sf6
3. c4 c6
4. Sc3 dxc4
5. a4 e6?
Zdumiewające jest, że tacy znawcy jak Euwe (w naszej 19-tej partii meczowej) i Bogoljubow (drugi już raz przeciw mnie) decydują się niekiedy na ten jawnie nieestetyczny ruch, zamiast naturalnej i silnej kontynuacji 5. ...Gf5.
6. e4 Gb4
A teraz już, widocznie, jedynym rozumnym wyborem był ruch 6. ...c5 zaproponowany przez Sultana Khana. Po ruchu w tekście białe mają kilka sposobów uzyskania wyraźnej przewagi pozycyjnej.
7. e5 Se4
Bezwartościowość ruchu 7. ...Sd5 pokazała pierwsza partia mojego meczu z Bogoljubowem w 1929 r.
8. Hc2 Hd5
9. Ge2 c5
Lub 9. ...0-0 10. 0-0 Sxc3 11. bc Ge7 12. Sd2! (Alechin - Helling, Drezno, 1936 r.).
10. O-O Sxc3
11. bxc3 cxd4
12. Sxd4 ...
Wystarczająco dobre jest i 12. cd, jak było we wspomnianym pojedynku z Euwe. Ale chciałem przekonać się, czy wzięcie skoczkiem nie jest silniejsze. W obu przypadkach białe odzyskują pionka, zachowując znakomite szanse. Dlatego zagadnienie jaki z dwóch ruchów daje im większą przewagę, jest - według mnie - raczej akademickim.
12. ... Gc5
13. Sf3 Sd7
14. Wd1 Hc6
15. Gxc4 O-O
Król musiał ratować się ucieczką, bowiem po 15. ...Gxf2+ 16. Hxf2 Hxc4 17. Ga3 czarne szybko giną.
16. Sg5 ...
Wymuszając osłabienie królewskiego skrzydła czarnych.
16. ... g6
17. Bb5 Hc7
18. Se4 Ge7
Oczywiście nie 18. ...Sxe5 z powodu 19. Sxc5 z następnym Ga3.
19. f4 ...
Do tej pory białe prowadziły atak prawidłowo, ale tutaj przeoczają najsilniejszą kontynuację. Po 19. Gh6 Wd8 20. f4 czarne, przy ich opóźnieniu w rozwoju, ledwo mogły znaleźć zadowalający plan obrony. Teraz jednak udaje się im trochę poprawić swoją pozycję, w praktyce wymuszając wymianę jednej z lekkich figur.
19. ... Sc5
20. Sf6+ ...
Dosyć agresywnie, ale w powstałych okolicznościach to najbardziej obiecująca atakująca możliwość.
20. ... Gxf6
21. exf6 Gd7
22. Ge3? ...
Ale to już, z pewnością, jest błąd, po jakim białe tracą nie tylko całą swoją przewagę, ale i winny byłyby - przy prawidłowej kontynuacji ze strony czarnych - walczyć o remis. Prawidłowe było 22. Ga3! (chociaż możliwe było uprzednie 22. Gxd7 i już po tym Ga3), wygrywając czas dla obrony pionka f6 poprzez Ge7 z zachowaniem niebezpiecznych gróźb wobec nieprzyjacielskiego króla.
22. ... Gxb5
23. axb5 Sd7
24. g3 ...
Obu pionków "f" nie można obronić, więc białe oddają tego, jakiego strata jest związana dla nich z mniejszymi nieprzyjemnościami. W przypadku 24. Gd4 Hxf4 25. Wf1 Hg5 czarne, oprócz przewagi materialnej, otrzymywałyby jeszcze perspektywę na atak (e6-e5 itd.)
24. ... Sxf6
25. Gd4 ...
Po 25. Wxa7 Sd5! (25. ...Wxa7 26. b6!) 26. Wxa8 Sxe3 27. Wxf8+ Kxf8 28. Hd3 Sxd1 29. Hxd1 Hc5+ czarne miałyby znacznie lepszą końcówkę hetmańską.
25. ... Sd7
26. Hf2 ...
Dzięki mocnemu gońcowi białe mają kompensację za pionka, ale nic ponadto. W ciągu najbliższych ruchów czarne mogły wymusić uproszczenia, jakie prawdopodobnie doprowadziłyby do remisu.
26. ... b6
27. We1 Hc4
28. Wab1 Wac8
29. He3 Wfe8
30. Hf3 f6
Czarne zaczynają igrać z ogniem. Tutaj, albo nawet w następnym posunięciu, powinny zaproponować wymianę hetmanów poprzez Hd5: mogły w tym przypadku obronić odstałego pionka a7. Wariant 30. ...Hd5 31. Hxd5 ed 32. Wxe8+ Wxe8 33. Wa1 Wa8 powinien by, jak to już ukazywano, zakończyć się pokojowym remisem. Po ruchu w tekście i następnym po nim białym udaje się stworzyć miażdżący atak na skrzydle królewskim.
31. Wb4 Hc7
32. Wb2 ...
Teraz także pionek e6 okazuje się słabym.
32. ... We7
33. Wbe2 Kf7
34. g4 Wce8
35. g5 ...
Z ukrytą groźbą, jaką czarne przeoczają lub lekceważą.
35. ... fxg5
Szansa na ratunek była w 35. ...f5. Prawda i wtedy białe zachowywały znakomite szanse na wygraną w związku z marszem h2-h4-h5.
36. f5!! ...
Zadaniowy finał, jak pokazują następujące warianty:
I. 36. ...ef 37. Hd5+ Kf8 38. Gg7+, z wygraną.
II. 36. ...gf 37. Hh5+ Kf8 38. Hh6+ Kg8 39. Hxg5+, z wygraną.
III. 36. ...e5 37. Hd5+ Kf8 38. Hc6! Hxc6 39. bc ed 40. Wxe7 Wxe7 41. Wxe7 Kxe7 42. c7 także z wygraną.
36. ... Hf4
Ani lepsze, ani gorsze niż w wariantach przytoczonych powyżej.
37. fxe6+ Wxe6
38. Hd5 ...
Była i inna droga do zwycięstwa - 38. Hh3 Hh4 39. Wf1+ Kg8 40. Wxe6!
38. ... Sf6
Inaczej 39. Wf1.
39. Gxf6 Hg4+
40. Wg2 Hf5
41. Ge5 ...
Ale nie 41. Hc4? Hc5+ i wygrywają już czarne!
41. ... Kg8
42. Wf2 Hg4+
43. Kh1 h5
44. Wg1 Hh4
45. Wf6 Kh7
46. Wxe6 Wxe6
47. Hd7+
Czarne poddały się.
Nr 86. Partia angielska [A 28]
S. Flohr R. Fine
1. c4 Sf6
2. Sc3 e5
3. Sf3 ...
Jeśli e4, to 3. ...Gc5, ale nie 3. ...Sc6 4. f4 z przewagą białych, jak było w partii Alechin - Lilienthal, Hastings, 1933/34 r.
3. ... Sc6
4. e3 ...
Doświadczenia ostatnich kilku lat wykazały, że wariant 4. d4 ed 5. Sxd4 Gb4 jest dla czarnych w pełni zadowalający. Ale i po ruchu w tekście białe nie mogą liczyć na uzyskanie przewagi.
4. ... Gb4
5. Hc2 O-O
6. Ge2 We8
7. O-O d6
Czarne planują postawić pionka na d5, jak tylko zakończą rozwój. Jest to dobry i logiczny plan, jaki w każdym przypadku zapewnia im równowagę. A jednak sądzę, że jeszcze więcej obiecywało uprzednie 7. ...Gf8, aby zapobiec wymianie tego gońca, praktycznie nieuniknionej przy kontynuacji w partii.
8. Se1 ...
Oczywiści dla uniknięcia otwarcia linii po 8. ...Gxc3 i 9. ...e4.
8. ... Ge6
9. a3 Gxc3
Stosunkowo lepsze, niż 9. ...Ga5 10. b4 Gb6, po czym czarne tracą możliwość przeprowadzenia d6-d5.
10. Hxc3 a5
11. b3 ...
11. ... Hd7
Zamiast tego niepotrzebnego przygotowującego ruchu czarne winny grac od razu 11. ...d5, co albo wymuszało wymianę, albo pozwalało im przesunąć pionka na d4, nie dając białym możliwości (jak to miało miejsce w partii) blokowania centrum ruchem e3-e4. W obu przypadkach białe musiałyby rozwiązać trudniejsze problemy, niż po ruchu hetmanem.
12. d3 d5
13. Hc2 Wad8
14. Gb2 Gg4
Z nadzieją na wybawienie od jednego z białych gońców. Flohr energicznie odpiera tę strategiczną groźbę.
15. cxd5 Hxd5
16. Sf3 ...
Prowadzi do dalszego osłabienia struktury pionkowej, ale w tym konkretnym przypadku, nie ma to istotnego znaczenia.
16. ... Gxf3
17. gxf3 Sd7
18. Wac1 Sf8
Uzgodniono remis.
Chociaż szanse rzeczywiście są mniej więcej równe, nie można odżałować tej przedwczesnej decyzji, podjętej po interesującej walce w debiucie.
Nr 87. Partia angielska [A 25]
J.-R. Capablanka C. Alexander
1. c4 e5
2. Sc3 Sc6
3. g3 g6
4. Gg2 Gg7
5. d3 Sge7
6. Sd5? ...
Początek atakującego manewru, jaki jednak nie przeszkadza czarnym w zakończeniu rozwoju. Wiele obiecującym planem w pozycjach tego rodzaju jest Wb1 z dalszym nastąpieniem pionka "b".
6. ... O-O
7. h4 Sd4
8. Gg5 ...
Po poprzednim ruchu białych można było sądzić, że miały one zamiar kontynuować h4-h5.
8. ... f6
9. Gd2 c6
10. Sxe7+ Hxe7
11. e3 Se6
12. Se2 f5
W tym momencie niepotrzebny ruch. Czarne mogły dwoma sposobami przygotować ruch pionka "d" o dwa pola: 1) 12. ...b6 z następnym Gb7 i 2) 12. ...d6, później Gc8-d7-e8 i Wd8.
13. Hc2 b6
14. f4! ...
Wykorzystanie możliwości usunięcia czarnego pionka "e" - w istniejących warunkach to najlepsza szansa białych.
14. ... Gb7
15. fxe5 Gxe5
16. O-O-O d5
Teraz w pozycji obu rywali powstały słabe punkty. U czarnych - pionek d5, u białych - pionki e3 i g3, co ogranicza działanie ich hetmańskich gońców. Perspektywy są teraz mniej więcej równe i pozostaną takie w ciągu szeregu kolejnych posunięć.
17. d4 Gg7
18. cxd5 cxd5
19. Kb1 Wac8
20. Sc3 Hd7
21. Wc1 Sc7
Ostrożniejsze byłoby 21. ...h5 22. Hb3 Wfd8.
22. Hb3 ...
Grożąc - w razie okazji - e3-e4.
22. ... Kh8
23. h5 ...
Chociaż i niezbyt groźny, ten ruch może później odkryć przed białymi szanse ataku.
23. ... g5
24. h6 Gf6
25. Whf1 Ge7
26. Hd1 ...
26. ... He8?
Nie tylko tracąc drogocenny czas, ale i dopuszczając odpowiedź białych będącą pierwszym krokiem na drodze oswobodzenia ich hetmańskiego gońca. Tymczasem, ponieważ przeciwnik nie miał poważniejszych gróźb, czarne same mogły rozpocząć atak na skrzydle hetmańskim poprzez 26. ...Ga6 z następnym posunięciem pionka "b". Wynik partii byłby wtedy w istocie niejasny.
27. g4 Hg6
28. gxf5 Wxf5
29. Wxf5 Hxf5+
30. Ka1 Wf8
31. Hh1 ...
Bardzo silne miejsce dla hetmana - stąd atakuje pionka d5, broni własnego pionka h6 i przygotowuje ruch e3-e4.
31. ... Hd3
Szybko wyjaśni się, że jest to niedostateczne. Ale czarne już nie mają wystarczającej obrony.
32. Sb1 Gd6
33. Gf3 Hf5
34. Wf1 Hg6
35. Wg1 Ge7
36. Sc3 Hg8?
Czarne obowiązane były do granic możliwości zapobiegać ruchowi e3-e4. Dlatego należało grać 36. ...Hf7 lub He6.
37. e4! ...
Wreszcie hetmański goniec jest oswobodzony, a jednocześnie białe uzyskują (co najmniej) silnego swobodnego pionka; początek końca.
37. ... Hf7
38. Gg2 Hf2
I po 38. ...de 39. Gxe4 Gxe4 40. Hxe4 partia nie trwałaby długo.
39. Gxg5 Gxg5
40. Wf1 Hxf1+
41. Gxf1 dxe4
42. Gg2 Se6
43. Gxe4 Ga6
44. Gb1
Czarne poddały się.
Jeśli 44. ...Sxd4, to 45. He4 Sf5 46. He5+ z wygraną.
Nr 88. Obrona sycylijska [B 72]
T. Tylor W. Winter
1. e4 c5
2. Sf3 d6
3. d4 cxd4
4. Sxd4 Sf6
5. Sc3 g6
6. Ge2 Gg7
7. Ge3 Sc6
8. Sb3 a5
Ta próba (zamiast ruchu Botwinnika 8. ...Ge6) nadaje partii swoisty charakter, ale wątpliwe czy jest z korzyścią dla czarnych. W istocie, otrzymując tylko złudę ataku na skrzydle hetmańskim, ustępują przeciwnikowi kontrolę nad ważnym punktem b5. Następną część partii białe wykonują przekonywująco.
9. O-O a4
10. Sd4 O-O
11. Sdb5 Ge6
12. Hd2 Sa5
13. b3 ...
Najprostszy sposób odparcia groźby przeciwnika. Czarny skoczek wcześniej czy później będzie musiał wrócić do swoich po bezcelowym wojażu.
13. ... axb3
14. axb3 Hd7
Troszeczkę więcej obiecywało odwleczenie najbliższej wymiany poprzez 15. ...We8.
15. Gh6 Sc6
16. Gxg7 Kxg7
17. Wad1 Sg8
18. f4 ...
A to już błędny zamiar, ponieważ na królewskim skrzydle białe nie mają żadnych realnych perspektyw. Ich szanse są w centrum i na przeciwległym fragmencie szachownicy. Dlatego należało od razu grać 18. Sd5 Gxd5 19. ed Sd8 20. c4 z oczywistą przewagą pozycyjną. Ruch wybrany przez białe tylko osłabia centralne pola.
18. ... f6
19. Sd5 Gxd5
20. exd5 Sd8
21. Sd4 ...
Także tutaj najprostsze 21. c4 jest silniejszą kontynuacją w porównaniu z tym.
21. ... Sh6
22. Gd3 Hc7
Z zamiarem wykorzystania względnej słabości czarnych pól w obozie przeciwnika. Kolejny ruch białych, oddający kontrolę nad punktem e5, jeszcze bardziej ułatwia rozwiązanie tego problemu.
23. f5 Hc5
24. Ge4 Shf7
25. Wf3 ...
Białe rozumiejąc, że ich pozycja nie jest już lepsza, wykorzystują pierwszą możliwość wymuszenia wiecznego szacha.
25. ... Se5
26. Wg3 g5
27. h4 h6
28. hxg5 hxg5
29. Wxg5+ fxg5
30. Hxg5+ Kf7
31. Hh5+ Kg7
Remis.
Nr 89. Obrona słowiańska [D 12]
E. Lasker M.Euwe
1. d4 d5
2. c4 c6
3. Sf3 Sf6
4. e3 Gf5
5. Gd3 ...
Prawdopodobnie jest to jeszcze mniej perspektywiczne, niż zwykłe 5. cd, po jakim czarne także uzyskują zadowalającą pozycję za pośrednictwem manewru Hc8 i przy okazji Sfd7.
5. ... e6
6. cxd5 ...
Jeśli wcześniej zagrać 6. Gxf5 ef i później 7. cd, to czarne odpowiedzą 7. ...Sxd5.
6. ... Gxd3
7. Hxd3 exd5
Pozycja jaka powstała, jest znana (ze zmianą kolorów) z obrony Caro-Kann (1.e4 c6 2. d4 d5 3. ed cd 4. c3 itd.), gdzie czarnym - tak jak teraz białym - przychodzi wybierać między "atakiem mniejszości" na skrzydle hetmańskim lub przełomem w centrum drogą e3-e4. Lasker wybiera drugi plan, ale to otwiera przed nim tylko remisowe szanse.
8. Sc3 Gd6
9. O-O O-O
10. We1 Sbd7
Najbliższego ruchu białych nie można powstrzymać.
11. e4 dxe4
12. Sxe4 Sxe4
13. Hxe4 ...
Wygląda jak propozycja remisu, ponieważ odpowiedź czarnych praktycznie wymusza kolejne usunięcie sił bojowych z szachownicy. Jednak białe nie miały obiektywnej przyczyny uchylania się od remisu, ponieważ druga kontynuacja - 13. Wxe4 Hf6 - dawała czarnym szansę na atak.
13. ... We8
14. Hxe8+ Hxe8
15. Wxe8+ Wxe8
16. Kf1 ...
W tym momencie partię z czystym sumieniem można było uznać za remisową, i to zasadniej, niż wiele innych z tego turnieju. I jeśli remisowa ugoda jednak nie doszła do skutku, to po prostu dlatego, sądzę, że żaden z partnerów nie zaproponował remisu - z różnych przyczyn. Lasker - ponieważ miał, raczej tylko teoretycznie, odrobinę gorszą pozycję (chociaż sam, niewątpliwie, doskonale rozumiał, że jego izolowany pionek nie jest poważną słabością); Euwe - ponieważ jako nowy mistrz świata, uważał za obowiązek wykorzystać nawet mikroskopijną szansę na zwycięstwo. Nieszczęśliwym rezultatem tego stała się katastrofa zmieniająca normalny przebieg turnieju.
16. ... Sb6
17. Gd2 f6
18. We1 Wxe1+
19. Sxe1 Kf7
20. Ke2 Ke6
21. h3 Sc4
22. Gc1 Gc7
23. Kd3 ...
23. ... Ga5??
Ten ruch, zaprawdę, trudno pojąć, ponieważ nawet odpowiedzi tak 24. Sc2 jak 24. Kxc4 Gxe1 25. Ge3 nie dawały czarnym żadnej przewagi.
24. b4! ...
Pozostała część partii komentarza nie potrzebuje.
24. ... Gxb4
25. Sc2 Gd2
26. Gxd2 Sb2+
27. Ke2 Kd5
28. Gc1 Sc4
29. Kd3 Sb6
30. Se3+ Ke6
31. Sc4 Sc8
32. Sa5 Sd6
33. Gf4
Czarne poddały się.
Nr 90. Gambit hetmański [D 60]
M. Botwinnik M. Vidmar
1. c4 e6
2. Sf3 d5
3. d4 Sf6
4. Gg5 Ge7
5. Sc3 O-O
6. e3 Sbd7
7. Gd3 ...
Warianty z 7. Wc1 były w ostatnich latach tak dokładnie przeanalizowane, że ruch w tekście, chociaż dopuszczający bezzwłoczne c7-c5, praktycznie daje białym więcej szans na skomplikowanie walki.
7. ... c5
8. O-O cxd4
Brak rozwinięcia czarnych figur nie pozwala przeprowadzić ataku na izolowanego pionka d4, i dlatego lepszym planem jest tutaj zwykła kontynuacja 8. ...dc 9. Gxc4 a6 10. a4 We8 itd.
9. exd4 dxc4
10. Gxc4 Sb6
11. Gb3 Gd7
Początek ryzykownego planu, niedoceniającego szans białych na atak skrzydła królewskiego. Półzwiązanie skoczka f6, wydające się tak niegroźne w tej chwili, za kilka posunięć stanie się skrajnie nieprzyjemne dla czarnych. Dlatego rozumne było od razu wyjaśnić położenie ruchem 11. ...Sfd5, po czym specjalnego niebezpieczeństwa dla czarnych w najbliższej przyszłości nie widać.
12. Hd3! ...
Teraz już na 12. ...Sfd5 białe zamierzają zagrać 13. Gc2.
12. ... Sbd5
13. Se5 Gc6
14. Wad1 Sb4?
Drugi błąd, po jakim atak białych staje się miażdżący. Mniejszym złem było 14. ...Wc8 z celem przeciwstawić się 15. Hh3 odpowiedzią 15. ...Sxc3 16. bc Ge4.
15. Hh3 Gd5
To nie rozwiązuje problemu obrony, ponieważ biał zachowują silnego królewskiego gońca. Ale i po 15. ...Sfd5 16. Gc1! wątpliwe czy czarne uratowałyby partię.
16. Sxd5 Sbxd5
17. f4 Wc8
Lub 17. ...g6 18. Gh6 We8 19. g4 itd.
18. f5 exf5
19. Wxf5 Hd6?
Szybko przegrywa. Jedynym ruchem było 19. ...Wc7, po czym białe wzmagały nacisk na punkt f7 ruchem 20. Wdf1 i dalej Hh4 z decydującą przewagą.
20. Sxf7! ...
Prosto i znakomicie. Czarne nie mogą uniknąć poważnych strat materialnych.
20. ... Wxf7
21. Gxf6 Gxf6
22. Wxd5 ...
Zdecydowanie silniejsze niż 22. Gxd5.
22. ... Hc6
Lub 22. ...Gxd4+ 23. Kh1 z wygraną białych.
23. Wd6 He8
24. Wd7
Czarne poddały się.
Partia dostała nagrodę specjalną jako najlepsza w 13 rundzie.
Nr 91. Partia hiszpańska [C 84]
G. Thomas S. Reshevsky
1. e4 e5
2. Sf3 Sc6
3. Gb5 a6
4. Ga4 Sf6
5. O-O Ge7
6. c3? ...
Ten ruch, będący najlepszym w odpowiedzi na d7-d6, w bieżącym wariancie, przeciwnie, jest w istocie nieudanym, ponieważ pozwala czarnym wymienić centralne pionki bez doświadczenia jakichkolwiek trudności. Białe miały dwie dobre kontynuacje - 6. We1 i 6. He2.
6. ... Sxe4
7. He2 Sc5
8. Gxc6 dxc6
9. Sxe5 O-O
10. d4 Sd7!
Zupełnie prawidłowo. Po wymianie jedynej rozwiniętej figury przeciwnika czarnym łatwiej będzie wykorzystać przewagę dwóch gońców.
11. Sd2 ...
Drugi błąd pozycyjny, prowadzący do tego, że biały hetman stanie na otwartej linii, gdzie będzie podlegał uderzeniom nieprzyjacielskich figur. Naturalne 11. Gf4 prowadziło do równej gry.
11. ... Sxe5
12. Hxe5 Ge6
13. Sf3 ...
Tutaj skoczek nie ma żadnej przyszłości. Jednak i w przypadku 13. Se4 Gd5 czarne mają jawną przewagę pozycyjną.
13. ... Gd6
14. Hh5? ...
Po tym ruchu jest wątpliwe, aby partię białych można uratować. Mniejszym złem byłoby 14. He2, i jeśli 14. ...We8, to 15. Hd3 f6 16. Ge3.
14. ... f6!
Teraz figury białych są ograniczone w swych działaniach, a każdy ruch pionkiem stwarza nowe słabości w pozycji.
15. b3 Hd7
16. h3 b5
17. We1 Wfe8
Przygotowując się do wykorzystania niewłaściwego położenia białego hetmana.
18. Gd2 g6
19. Hh4 ...
Lub 19. Hh6 Hf7, grożąc g6-g5 i Gf8.
19. ... Hf7
20. He4 ...
Czarne uzyskały idealną pozycję - w odniesieniu strategicznym - nie pozostawiając przeciwnikowi innego wyboru, niż ta rozpaczliwa kombinacja. I rzeczywiście groźba 20. ...g5 21. Hh6 Gf8 kosztowałaby białe co najmniej pionka, ponieważ ofiara (po 20. ...g5) 21. Gxg5 fg 22. Sxg5 Hg6 byłaby całkowicie beznadziejna.
20. ... Gxb3
21. Hxe8+ ...
Jeśli 21. Hxc6, to 21. ...Wxe1+ z następnym Gd5 itd.
21. ... Wxe8
22. Wxe8+ Hxe8
23. axb3 b4!
Znów bardzo silny ruch; bez jakiejkolwiek wątpliwości, najpewniejszy sposób realizacji przewagi materialnej. Jeśli białe miałyby czas czas na zagranie b3-b4, to osiągnięcie zwycięstwa byłoby znacznie trudniejsze.
24. Wxa6 bxc3
25. Wxc3 He2
26. Wxc6 ...
W przypadku 26. Wa1 Hc2 czarne najpierw zabierają pionka b3, później grają c6-c5 i koniec końców forsują zwycięstwo, ruszając drugim pionkiem "c".
26. ... Hb5
27. Wxd6 ...
Lub 27. Wc4 Hxb3 28. Sd2 Hd1+ 29. Sf1 Hc1 z wygraną czarnych.
27. ... cxd6
28. b4 Hd3
29. Gd2 g5
30. Ge3 Hb1+
31. Kh2 Hxb4
Z równym sukcesem białe mogły się tutaj poddać, ponieważ jest oczywiste, że nie są w stanie zbudować silnej pozycji obronnej.
32. g4 Hb7
33. Sd2 Hd5
34. Sf1 Kf7
35. Sg3 Ke6
36. Sf5 Hf3
37. Sh6 Kd5
38. Sg8 Kc4
39. Se7 d5
40. Sg8 Kc3!
Czarne chcą postawić króla na e2 w tym momencie, kiedy biały skoczek będzie znajdował się na g8.
41. Se7 Kd3
42. Kg1 Hxh3
Białe poddały się.
