Nr 1. Obrona francuska [C 15]
A. Alechin S. Flohr
1.e4 e6
2.d4 d5
3.Sc3 Gb4
4.Gd2 ...
"Lapsus manus". Zamierzałem grać tak po 4. e5 c5, jak było, na przykład, w mojej partii z Nimzowitzem na turnieju w San Remo 1930 r., ale zamiast tego zrobiłem wcześniej ruch gońcem.
4. ... dxe4
5.Sxe4? ...
Po 5. Hg4 Hxd4 6. Sf3 lub 5. ...Sf6 6. Hxg7 Wg8 7. Hh6 Hxd4 8. 0-0-0 itd. białe, jak już ukazywałem w książce "Moje najlepsze partie", uzyskują dostateczny pozycyjny ekwiwalent za ofiarowanego pionka. Tego nie można powiedzieć o stracie pionka, możliwej po ruchu w tekście będącym niewątpliwie niepoprawnym.
5. ... Hxd4
6.Gd3 ...
Wątpliwa jest inna kontynuacja - 6. Sc3 Gxc3 7. bc He4+ z następnym Sf6.
6. ... Gxd2+
7.Hxd2 Hd8?
Zaniechanie wzięcia pionka b2 polega na zasadniczo nieprawidłowej ocenie pozycji. Problem jest w tym, że po odejściu hetmana białe zyskują możliwość ukrycia swego króla w bezpiecznym miejscu, i to z wygraniem tempa, zdobywając w ten sposób przewagę w rozwoju, z nadmiarem kompensującą ich minimalną stratę. Przeciwnie, kontynuując 7. ...Hxb2 8. Wd1 Sd7, czarne przy uważnej grze miały wszelkie podstawy liczyć na realizację swej przewagi dwóch pionków.
8.O-O-O He7
Jeśli od razu 8. ...Sf6, to 9. Gb5+.
9.Sf3 Sf6
10.Whe1 ...
Nielekko było zdecydować, czy ta szybka mobilizacja wszystkich sił jest mocniejsza, niż 10. Sg3, z groźbą Whe1 i dalszym Sf5. Oba plany mają swoje zalety, ale wybrany przeze mnie jest prostszy.
10. ... Sxe4
11.Wxe4 Sd7
12.Wg4! ...
W celu zmuszenia czarnych albo do roszady - na co następuje 13. We1 z groźbą Hh6 - albo, jak zdarzyło się w partii, do osłabienia swej struktury pionkowej.
12. ... f5
13.Wf4 ...
Grożąc 14. Gxf5.
13. ... Sf6
14.We1 Gd7?
Ponieważ czarne tak czy inaczej pozostają w gorszej pozycji, winny chociaż spróbować utrzymać jak można najdłużej swoją przewagę materialną. Dlatego naturalny ruch obronny 14. ...g6 był jednocześnie najlepszym. W tym przypadku białe kontynuowałyby atak poprzez 15. h3 z następnym g2-g4.
15.Wxf5 O-O-O
16.Wa5 ...
Inne figury nie są gotowe do wsparcia ataku na skrzydle hetmańskim, i dlatego wieżę lepiej było zostawić w centrum. Proste 16. Wfe5 pozwalało białym bez trudu zorganizować atak na izolowanego pionka e6.
16. ... Kb8
17.Se5 Ge8
18.g3! ...
Białe uświadomiają sobie, że bezpośredni atak na króla nie ma żadnych szans na sukces (na przykład jeśli 18. He3, to po prostu 18. ...b6 a później Sd5) i decydują się na wymianę hetmanów, po czym gra na wykorzystanie słabości czarnego pionka e6 moźe zakończyć się sukcesem.
18. ... Sd5
19.We4 ...
Białe nie przeciwdziałają 19. ...Sb4 swym a2-a3, ponieważ to pole jest niezbędne dla wieży.
19. ... Sb6
20.He3 ...
Grożąc 21. Sc4.
20. ... Wd5
21.Wa3 Hc5
W przeciwnym razie c4.
22.Hxc5 Wxc5
23.f4 ...
Grożąc 24. c4, co w tym momencie nic nie dawało z uwagi na odpowiedź 23. ... Sd7.
23. ... Wd5
Nie jest trudno zrozumieć dlaczego czarne unikają wariantu 23. ..h6 24. c4 a5 25. Wf4 Gc6 26. Wc3 i dalej, przy okazji, b2-b3, a2-a3, b3-b4, ale po ruchu w tekście tracą jeszcze jednego pionka, nie poprawiając swej pozycji.
24.Sf3 Gd7
25.Sg5 We8
Obu pionków nie da się obronić, ale zachowując pionka "e" czarne mają nadzieję we właściwym momencie przeprowadzić e6-e5 i tym samym uwolnić się od jednej ze swych głównych trosk. Cel najbliższych ruchów białych - przeciwdziałać tej możliwości.
26.c4 Wf5
27.Wd4 Wff8
28.c5 ...
Nie od razu 28. ...Gxh7 z powodu 28. e5.
28. ... Sd5
29.Gxh7 Gc6
30.Gg6 We7
31.Sf3 ...
Dalszy plan białych jest dość oczywisty. Starają się one rozstawić swoje figury w najlepszy sposób, żeby podtrzymać marsz pionków na skrzydle królewskim, jaki prędzej czy później stanie się decydującym.
31. ... Sf6
32.Se5 Gd5
Władanie polem d5, zrozumiałe, nie jest dostatecznym wyrównaniem przewagi materialnej białych.
33.We3 Wh8
34.h4 c6
35.Gc2 Wd8
36.Gb3 Wc7
37.Sf3 ...
Dokładniejsze było natychmiastowe 37. Gc4.
37. ... We8
38.Se5 Wec8
39.Gc4 ...
Ważna jest możliwość odpowiedzi b2-b4 w przypadku b7-b6.
39. ... Ka8
40.b4 Wb8
41.g4 ...
Początek końca. Taktyczną podstawą tego ruchu jest wariant 41. ...Gxc4 42. Sxc4 Sxg4 43. Sb6+ i 44. Wa3#.
41. ... b6
42.g5 bxc5
43.bxc5 Sd7
44.Sxd7 Wxd7
45.h5 Wf7
Jeśli 45. ...Wdb7, to 46. Gb3.
46.Wxe6 ...
Jedna z tych kombinacji, jakich doświadczony szachista nie musi wyliczać do końca, ponieważ wie, że w podobnych pozycjach pionki królewskiego skrzydła powinny okazać się niezwyciężone.
46. ... Gxe6
47.Gxe6 Wfb7
48.Gb3 Wh8
I na 48. ...Wb5 nastąpiłaby ta sama odpowiedź co w partii.
49.h6 gxh6
50.g6 Wg8
Lub 50. ...Wf8 51. f5 Wxf5 52. Wd8+ z wymianą wież i g6-g7.
51.f5 Wf8
52.Gc2 h5
53.Wd6 We7
54.f6 We1+
55.Kd2 Wf1
56.f7 h4
57.Wd7
Czarne poddały się.
Nr 2. Debiut pionkiem hetmańskim [D 03]
K. Tartakower J.-R. Capablanka
1.d4 d5
2.Sf3 Sf6
3.Gg5 ...
Nieszkodliwy ruch. Dobrą odpowiedzią na niego jest także 3. ...Gf5.
3. ... e6
4.e3 c5
5.c3 Ge7
6.Sbd2 Sbd7
7.Gd3 O-O
8.O-O Hc7
Ponieważ 9. Se5 nie jest korzystne dla białych z powodu 9. ...Sxe5 10. de Sd7, czarne powinny od razu zagrać 8. ...b6 i jeśli 9. e4, to 9. ...de 10. Sxe4 Gb7 itd. jak było w partii.
9.He2 ...
Skoro białe zaplanowały zagrać e3-e4, należało to zrobić od razu. Po 9. ...de 10. Sxe4 b6 11. Hc2 h6 12. Gh4 z dalszym Gg3 czarny hetman byłby pozbawiony dobrych pól. Po ruchu w tekście czarne kończą rozwój i białe nie mają najmniejszych szans uzyskania przewagi.
9. ... b6
10.e4 dxe4
11.Sxe4 Gb7
12.dxc5 Sxc5
13.Sxc5 Hxc5
14.Gxf6 ...
Białe - teraz staje się to oczywistym - grają tylko na remis. W podobnych okolicznościach przeciwnej stronie zwykle trudno bywa komplikować położenie bez ryzyka.
14. ... Gxf6
15.Ge4 Gxe4
16.Hxe4 Hb5!
Praktycznie wypierając białego hetmana z zajmowanej przez niego centralnej pozycji.
17.Hc2 Wfd8
18.Wfd1 g6
19.h3
Remis.
W pozycjach takiego rodzaju goniec jest silniejszy od skoczka, nie mającego ani jednego pewnego pola w centrum. Dlatego dalsza walka, związana na przykład z 19. ...Wac8, wciąż jeszcze była możliwa. Wątpliwe jednak, żeby zakończyła się sukcesem przeciw takiemu doświadczonemu graczowi jak Tartakower.
Nr 3. Obrona słowiańska [D 12]
J. Bogoljubow T. Tylor
1.Sf3 Sf6
2.c4 c6
3.d4 d5
4.e3 Gf5
5.cxd5 Sxd5
Jest to aktywniejsze, ale i ryzykowniejsze niż zwyczajne 5. ...cd, co jest dostateczne dla wyrównania.
6.Gc4 e6
7.O-O Ge7
8.Sbd2 ...
Tutaj lepszy jest naturalny ruch 8. He2 z zamiarem e3-e4, jak grał Euwe w 6-ej partii naszego meczu. Należy jednak zauważyć, że białe w bieżącej partii grają w debiucie pasywnie i szybko znajdują się w ściśniętej pozycji.
8. ... Sb6
Dobra idea, ponieważ ruch e3-e4 (w bliskiej przyszłości) tylko osłabi pozycję białych w centrum z powodu umieszczenia ich skoczka na d2.
9.Ge2 O-O
10.Se5 ...
Po to tylko rozwijać tego skoczka, żeby w następnym ruchu go wymienić? Względnie lepsze było 10. Sb3 S8d7 11. Gd2 itd.
10. ... S8d7
11.Sxd7 Hxd7
12.Sb3 Wad8
13.Gf3 ...
I znów białe daremno tracą czas, zamiast tego żeby rozwijać drugiego gońca.
13. ... e5!
14.a4 ...
Lub 14. de Hc7 z dalszym Hxe5 dającym wyraźną przewagę czarnym.
14. ... e4
15.Ge2 Gd6
Czarne mają teraz znakomite perspektywy zorganizowania groźnego ataku na skrzydle królewskim.
16.Gd2 ...
Wreszcie!
16. ... He7
Żeby uzyskać sukces w zaplanowanym ataku, czarne powinny użyć w tym celu wszystkich możliwych sił. Oto dlaczego nie powinny dopuścić do wymiany skoczka, jaki umocniwszy się na d5, znacznie sprzyjałby ostatecznemu naciskowi. 10. ...Sd5 byłoby prawidłowym ruchem.
17.Ga5 Hh4
Kombinacja, do jakiej wstępem jest powyższy ruch, jest rozumna, ale ostatecznie prowadzi tylko do remisowej pozycji. Bezzwłoczne 17. ...Hg5 (grożąc Gh3) 18. Hc2 Wfe8 z następnym We6 stawiało białym trudniejsze zadania obronne.
18.g3 Hg5
19.Hc2 h5
20.Sc5 ...
Białe zdążają na czas wymienić najbardziej niebezpieczne figury przeciwnika.
20. ... h4
21.Gxb6 axb6
Niedostateczne byłoby 21. ...hg 22. Gxd8 itd.
22.Sxe4 hxg3
23.hxg3 Gxe4
Jeśli 23. ...Hg6, to 24. Gd3 z groźbą Sf6+.
24.Hxe4 ...
24. ... Gxg3
Tę ofiarę trzeba było wyliczyć na wiele ruchów naprzód. W przypadku 25. fg Hxg3+ 26. Hg2 Hxe3+ czarne mogą dać wiecznego szacha, albo wygrać trzeciego pionka za figurę, zachowując atakującą pozycję. Dlatego białe nie mają nic lepszego niż wymiana hetmanów.
25.Hg2 Gh4
26.Hxg5 Gxg5
27.b4 ...
W celu uniknięcia dalszych uproszczeń po c6-c5. Chociaż białe mają odrobinę lepszą strukturę pionków, to istnienie na szachownicy różnopolowych gońców powinno zapewnić czarnym łatwy remis.
27. ... f5
Białe są w stanie przeszkodzić dalszemu ruchowi tego pionka i dlatego lepiej było go pozostawić w początkowym położeniu. Pewnym planem byłoby zajęcie odkrytej linii "h" poprzez 27. ...g6 z następnym Kg7 i Wh8.
28.f4 Ge7
29.Gc4+ Kh7
30.b5 g5
Czarne próbują za wszelką cenę dokonać uproszczeń. Pewniejszą odpowiedzią było tutaj 30. ...c5 (tutaj ruch 31. d5 jest nieszkodliwy) lub nawet 30. ...Wc8.
31.Kf2 Kg6
Zrozumiałe, że nie 31. ...gf z powodu 32. Wh1+ z wygraną, ale jeszcze prostsze było 31. ...Wd6.
32.bxc6 bxc6
33.Wab1 Wb8
34.Wh1 Gf6
Mimo rozpaczliwych prób białych dla osiągnięcia zwycięstwa, czarne silnie utrzymują swoją pozycję. Teraz mogły nawet kontynuować 34. ...g4 35. Wh2 Gf6 z w pełni dostateczną obroną.
35.fxg5 Gxg5
36.Wh3 b5
Czarne wiedzą, że wymiana pary wież rozwieje ostatnie marzenia przeciwnika o wygraniu partii, i dla osiągnięcia tego celu gotowe są ofiarować pionka.
37.axb5 cxb5
38.Gd3 ...
Jeśli 38. Gxb5, to 38. ...Wf7 39. Whh1 Wfb7 z łatwym remisem.
38. ... Wfd8
39.Ke2 Wd5
40.Wf1 Wa8
41.Gb1 We8
42.Whf3 ...
Dopuszczając kolejną wymianę i oczekując na cud.
42. ... Wxd4
43.Gxf5+ Kh5?
Dokładniejsze było 43. ...Kh6, żeby na 44. Wg4 odpowiedzieć 44. ...Wf4! itd.
44.Wg1 ...
44. ... Wxe3+?
Czarne nie doceniają niebezpieczeństw powstającego położenia, w jakim ich król zajmie jedną z najgorszych pozycji, a obronna siła wieży zostanie ograniczona własnym pionkiem. Remis wciąż jeszcze można było osiągnąć grając 44. ...Wh4 45. Wfg3 Wg8 itd.
45.Wxe3 Gxe3
46.Kxe3 Wc4
47.Ge4 Kh6
48.Kf4 Wc8?
Bardziej uporczywą obroną byłoby 48. ...Wa4 49. Wg6+ Kh7 itd.
49.Wg6+ Kh5
50.Wg7 Wh8
51.Wg5+ Kh6
52.Wg6+ Kh5
53.Gf5 Wd8
54.Wg5+ Kh6
55.Wg6+ Kh5
56.Wa6 Wg8
Lub 56. ...Wd4+ 57. Ge4 Wa4 58. Wd6 Wc4 59. Wd7 z wygraną.
57.Wa1 Kh6
58.Wa7 Wg7
59.Wa6+
Czarne poddały się.
Białe forsują mata poprzez Wa1 itd.
Nr 4. Obrona sycylijska [B 24]
C. Alexander M. Botwinnik
1.e4 c5
2.Sc3 Sc6
3.g3 ...
Dosyć nieszkodliwy wariant, dający czarnym dużo dobrych możliwości obronnych.
3. ... g6
4.Gg2 Gg7
5.Sge2 e6
Czarne, ustanowiwszy kontrolę nad punktem d4, bronią pola d5 w swoim obozie i w ten sposób uzyskują pewną przewagę w centrum. Jest to wartościowa strategia, jakiej można przeciwstawić się tylko bardzo energiczną grą.
6.d3 Sge7
7.O-O? ...
Zbyt pasywnie. Białe winny przedsięwziąć demonstrację na skrzydle królewskim poprzez 7. h4 i 8. Gg5; jeśli 7. h6, to 8. Gf4 z zastępnym Hd2 i czarne doświadczałyby więcej trudności z zakończeniem mobilizacji swych sił, niż w bieżącej partii.
7. ... O-O
8.Ge3 ...
I tutaj lepsze było 8. Gg5 lub Gf4. Białe winny zachować sobie możliwość wzięcia skoczka wchodzącego na d4 swoim skoczkiem.
8. ... Sd4
9.Hd2 d5
10.Sf4 ...
Względnie lepsze było 10. Sd1 w celu możliwie najszybszego przepędzenia silnego skoczka.
10. ... dxe4
11.dxe4 Hc7
12.Wad1 ...
Swoje wady miały i inne plany, w rodzaju 12. Wfc1 z następnym He1. Partię białych jest już trudno obronić.
12. ... Wd8
13.Hc1 b6
14.Wfe1 Ga6
15.Kh1? ...
Właśnie ten ruch, a nie następny, przeciwnie do ogólnego mniemania, jest decydującym błędem. Ostatnia szansa białych na ratunek polegała na 15. Sb1 z zamiarem kontynuowania 16. c3, i jeśli 15. ...g5 16. Sd3 h6, to 17. f4 z czymś na podobieństwo kontrgry. Po ruchu królem partia strategicznie jest przegrana.
15. ... Sec6
16.Sce2 ...
Tylko przyspiesza koniec. Groźby 16. ...Se5 lub przy okazji 16. ...Sb4 (na przykład jeśli białe pójdą 16. Sb1) były zbyt silne.
16. ... Sxe2
17.Wxd8+ Wxd8
18.Sxe2 Gxe2
19.Wxe2 Gxb2
20.Hxb2 Wd1+
21.Gf1 Wxf1+
22.Kg2 Wd1
23.Wd2 Wxd2
24.Gxd2 He5
Wymuszając przejście do końcówki, w jakiej czarne oprócz pionka więcej będą miały silnego skoczka przeciw słabemu gońcowi.
25.Hxe5 Sxe5
26.Gc3 f6
27.Gxe5 ...
Powstaje wrażenie, że białe pragną jak można najszybciej zakończyć partię; nie ma potrzeby mówić, że pionkowa końcówka nie daje absolutnie żadnych szans na ratunek.
27. ... fxe5
28.a4 Kf7
29.Kf3 c4
30.Ke3 Ke7
31.f4 Kd6
32.c3 Kc5
33.fxe5 b5
34.axb5 Kxb5
35.Kd2 Ka4
Białe poddały się.
Nr 5. Gambit hetmański [D 50]
W. Winter G. Thomas
1.d4 d5
2.c4 e6
3.Sc3 Sf6
4.Gg5 Ge7
5.e3 Sbd7
6.Sf3 ...
Białe mogą uniknąć następujących uproszczeń grając 6. Wc1 c6 7. Gd3, ale niezbędność tego jest wątpliwa, ponieważ w powstającej końcówce ich szanse są lepsze z powodu większej swobody w centrum i władania odkrytą linią "b".
6. ... Se4
7.Gxe7 Hxe7
8.Hc2 c6
9.Sxe4 dxe4
10.Hxe4 Hb4+
11.Sd2 Hxb2
12.Hb1 ...
W przypadku 12. Wb1 czarne nie powinny brać pionka a2 z powodu możliwego ataku, zaczynającego się ruchami Gd3, Ke2 itd. a kontynuować 12. ...Hc3, po czym wątpliwe, czy białym udałoby się uniknąć wymiany hetmanów.
12. ... Hc3
Czarne wolą wymienić się o jeden ruch później, aby nieprzyjacielska wieża znalazła się na c1, a nie na b1.
13.Hc1 Hxc1+
14.Wxc1 c5
W przypadku 14. ...e5 15. Sf3 otwarcie linii "e" byłoby korzystne dla białych.
15.g3 ...
Dobra idea, ponieważ goniec uzyskuje znakomite perspektywy na wielkiej przekątnej. Jednak dalej białe nie wykorzystują w pełnej mierze tej przewagi pozycyjnej.
15. ... Ke7
16.Gg2 Wd8
17.Ke2 ...
Tutaj oto był właściwy moment do wymuszenia wymiany pionków w centrum poprzez 17. Sb3, ponieważ po 17. ...cd 18. ed białe mogły roszować w celu natychmiastowego zajęcia centralnych linii swoimi wieżami. Po ruchu w tekście czarnym udaje się dokładną obroną uniknąć dalszych nieprzyjemności.
17. ... Wb8
Teraz czarne mogą na Sb3 odpowiedzieć b7-b6.
18.Wc3 cxd4
Dosyć nieoczekiwane, ale dobrze wyliczone. Czarne na czas zdążają rozwinąć swego gońca.
19.exd4 Sf6
20.Sf3 Gd7
21.Se5 Ge8
22.Ke3 Sd7
23.Wa3 ...
Nie więcej dawało 23. f4 f6 itd.
23. ... Sxe5
24.dxe5 a6
25.Wb1 ...
Ostatnia nadzieja białych na osiągnięcie jakiejś przewagi, ale odpowiedź niweczy i te iluzje.
25. ... b5
Forsując szybkie rozwiązanie sytuacji.
26.Wxa6 bxc4
27.Wa7+ Kf8
28.Wxb8 Wxb8
29.Wc7 Wb2
Remis.
Nr 6. Obrona nowoindyjska [E 16]
M. Euwe S. Reshewsky
1.d4 Sf6
2.c4 e6
3.Sf3 b6
4.g3 Gb7
5.Gg2 Gb4+
6.Gd2 Gxd2+
7.Hxd2 O-O
Nie jest to najlepszy ruch, gdyż białe obejmują kontrolę nad ważnym punktem e4. Najpierw należało zagrać 7. ...d6 i dopiero po 8. 0-0 także roszować.
8.Sc3 d6
Kontynuacja 8. ...Se4 9. Hc2 Sxc3 po 10. Sg5 prowadziła do straty jakości. I chociaż w dwóch meczowych partiach Euwe i Capablanki granych tym wariantem, czarne zdołały zremisować, po stronie białych była wyraźnie widoczna przewaga. Dlatego eksperyment zaczynający się ruchem 8. ...Se4, bezdyskusyjnie, nie może być zalecany.
9.Hc2 He7
W celu zagrania c7-c5, co w tym położeniu byłoby przedwczesnym z powodu 10. d5 ed 11. Sh4 itd.
10.O-O c5
11.Wad1 ...
Po wymianie gońców czarne nie będą miały dużych trudności z obroną swej słabości na d6. Bardziej obiecującym i konsekwentnym posunięciem byłoby 11. e4.
11... cxd4
12.Sxd4 Gxg2
13.Kxg2 Wc8
Wygrywając ważne tempo, gdyż białe nie mogą obronić swego pionka ruchem 14. b3 z powodu 14. ...d5 itd.
14.Hd3 Sbd7?
Sztuczny ruch, obracający się ku wygodzie białych. Proste 14. ...Sc6 było dostatecznie dobrym dla osiągnięcia remisu.
15.Sf3! Se5
Zamiast tego żeby bronić pionka poprzez 15. ...Se8, czarne wolą przejść do końcówki, w jakiej białe posiadają wyraźną przewagę, polegającą na większej liczbie pionków na skrzydle hetmańskim. I chociaż, prawdopodobnie, obie kontynuacje są dostatecznie dobre dla uratowania partii, pierwsza była, niewątpliwie, właściwsza.
16.Sxe5 dxe5
17.Hf3! ...
Ten bardzo ważny ruch czarne prawdopodobnie przeoczyły. Teraz tracą jedną z swoich szans w centrum - kontrolę na przekątną a8-h1.
17. ... Wab8
18.b3 a6
19.Se4 Sxe4
Niczego lepszego nie ma, ponieważ na 19. ...Se8 (z zamiarem kontynuowania f7-f5) możliwa jest odpowiedź 20. g4.
20.Hxe4 b5
21.cxb5 Wxb5
22.Wc1 Wbc5
23.Wxc5 Hxc5
24.Wd1 Hb5?
Dlaczego nie po prostu 24. ...f5 25. Hb7 Hc6+ 26. Hxc6 Wxc6? Na 27. Wd7 nastąpi 27. ...Wc2 z wystarczającą kontrgrą, a przy innych ruchach król czarnych podchodzi do centrum. W powstałej końcówce czarne nie powinny przegrać.
25.Wc1 Wd8
Lepsze było natychmiastowe 25. ...Wf8.
26.Wc7 g6
27.Hf3 Wf8
28.Wa7 a5
29.Hd3? ...
Gra obu partnerów grzeszy niedokładnościami. Tutaj, na przykład, naturalnym ruchem byłoby 29. Hc3 w celu wymiany pionka "e" na "a" i otrzymania (tak, jak w partii a forsownie) dwóch związanych, swobodnych pionków.
29. ... Hc5
30.Wa6 Hb4
31.Wa7 Hc5
32.He3 Hd5+
33.Kh3? ...
Jedyną szansą na zwycięstwo było 33. f3. Po ruchu w tekście czarne powinny łatwo zremisować.
33. ... h5
34.Hc3 ...
34. ... Hd1
Zdumiewające, jak taki specjalista blitz'a jak Reshevsky, zdołał przeoczyć, niechby w ogromnym niedoczasie, doskonałą szansę - 34. ...Hh1! Po 35. Hf3 (najlepsze) 35. ...Hf1+ 36. Kh4 e4! białe musiałyby zrobić serię dokładnych ruchów, żeby nie znaleźć się w trudnym położeniu. Najbardziej przekonującą remisową kontynuacją byłoby wtedy 37. He3 Hg2 38. Kg5 Hxh2 39. Kf6 h4! 40. Hc5 (grozi mat w dwóch posunięciach) 40. ... We8 41. Wxf7 hg 42. Hc7 Hh4+ 43. Kxg6 Hg4+ 44. Kh6 i czarne nie mają nic lepszego niż wieczny szach.
35.Kg2 ...
Oczywiście!
35. ... Hxe2
36.Wxa5 ...
Białe osiągnęły pozycję, jaką mogły wymusić jeszcze w 29-m ruchu.
36. ... He4+
37.Hf3 Hc2
38.h4? ...
Białe w żaden sposób nie powinny były dopuszczać do wymiany wież. Prościej prowadziło do celu 38. Wa7 Hc5 39. Wb7. Jeśli wtedy 39. ...h4 (wskazane przez Euwe), to 40. h3 Hd4 41. Wb5, grożąc 42. He3 itd.
38. ... Wc8
39.Wa7 Wc7
40.Wxc7 Hxc7
41.Ha8+ ...
Jest to dokładniejsze niż 41. a4 Ha5 itd.
41. ... Kg7
42.a4 Hb6?
Ostatni błąd, jakiego nie da się objaśnić także brakiem czasu. Prawidłowe było 42. ...Hc3 z groźbą e5-e4. W tym przypadku białym trudno byłoby uniknąć wymiany jednego ze swych swobodnych pionków na czarnego pionka "e", po czym powstawałą końcówka bardzo trudna do wygrania.
43.a5 ...
Decydujące tempo.
43. ... Hxb3
44.a6 Ha3
45.a7 e4
Zbyt późno!
46.Hb8 Hf3+
47.Kg1 Hd1+
48.Kh2 He2
49.He5+
Czarne poddały się.
Jeśli teraz 49. ...Kh7, to 50. Hf4, napadając jeszcze i na pionka "f".
Nr 7. Gambit hetmański [D 37]
R. Fine E. Lasker
1.d4 d5
2.c4 e6
3.Sf3 Sf6
4.Sc3 Ge7
5.e3 ...
Bezwartościowa kontynuacja, ponieważ czarne otrzymują teraz możliwość sprowadzenia gry do wariantu przyjętego gambitu królewskiego z tempem więcej. Jeśli białe koniecznie chciały uniknąć zwykłego 5. Gg5, to nawet 5. Gf4 było aktywniejsze od ruchu w tekście.
5. ... O-O
6.Gd3 dxc4
7.Gxc4 c5
8.O-O a6
Czarne, zrozumiałe, nie zadowalają się wyrównaniem, co osiągały poprzez 8. ...Sc6 9. dc Hxd1 itd.
9.He2 ...
Ruch wątpliwej wartości. Prawidłowiej było 9. Gd3 z planem na 9. ...b5 odpowiedzieć 10. dc itd. wymuszając przejście do pozycji, jaka zdarzyła się w partii.
9. ... b5
10.Gd3 Gb7?
Dużo więcej obiecywało 10. ...Sbd7 w celu wzięcia tym skoczkiem na c5 w przypadku, jeśli białe zagrają dc. Po ruchu w tekście białe uzyskują niewielką przewagę pozycyjną, jaka jednak nie stawia czarnych w niebezpiecznym położeniu.
11.dxc5 Gxc5
12.e4 Sbd7
Zamierzając na 13. e5 odpowiedzieć 13. ...Gxf3 14. gf Sd5 z korzystnymi komplikacjami.
13.Gg5 h6
14.Gh4 b4?
Czarne bez żadnej potrzeby i rekompensaty osłabiają swoją pozycję na skrzydle hetmańskim. Bezzwłoczne 14. ...Kh7 było w pełni dostatecznym dla utrzymania pozycyjnej równowagi.
15.Sa4 Ge7
16.Wfd1 Sh5
17.Gxe7 Hxe7
18.Wac1 ...
18. ... Sdf6
A po tym dziwnym ruchu, pozostawiającym drugiego skoczka dosłownie wiszącym w powietrzu, przewaga białych staje się decydującą. W istocie trudno zrozumieć, dlaczego Lasker odrzucił naturalną kontynuację 18. ...Sf4. Jedyne prawdopodobne objaśnienie polega na tym, że po 19. He3 Sxd3 nie podobała się mu możliwość wypadu białych 20. Wc7, na co jednak dostateczną obroną jest ruch 20. ...Gc6. W przypadku 21. Wxc6 (lub 21. Sb6 Sxb2) 21. ...S7e5 22. Sxe5 Sxe5 23. Wc5 Wfd8 czarne oswobodzają się z wszystkich trudności. Końcowa faza partii - prawda niezbyt trudna - przeprowadzona jest przez Fine'a z właściwą mu precyzją.
19.g3 a5
20.Sc5 Wfc8
Po tym białe osiągają zwycięstwo forsownie. Jedyna, zresztą słaba, nadzieja okazania oporu polegała na 20. ...g6, żeby chociaż wzmocnić pozycję swego nieszczęsnego skoczka.
21.Sxb7 Hxb7
22.Se5 Wxc1
Teraz już 22. ...g6 jest niekorzystne (23. Sc4 He7 24. e5 z następnym Ge4).
23.Wxc1 Wc8
24.Wxc8+ Hxc8
25.Hc2 ...
Decydujący ruch, ponieważ po wymianie hetmanów czarne skoczki nie będą w stanie obronić pionków hetmańskiego skrzydła.
25. ... Hb7
Troszeczkę dłużej można było opierać się grając 25. ...Hd8, na co nastąpiłoby 26. Hc5.
26.Hc6 Ha7
27.Hc8+ Kh7
28.Sc6 Hc5
29.e5+ g6
30.exf6 Sxf6
31.Hb7 Kg8
32.Ge2 ...
Jeśli teraz 32. ... Hc1+ 33. Kg2 Hxb2, to 34. Sd8.
32. ... Sd5
33.Se5
Czarne poddały się.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz