Przyjęty gambit hetmański [D 44]
Saint-Louis, 10 II 1886 r.
Białe: J. Zukertort - Czarne: W. Steinitz
1.d4 d5
2.c4 e6
3.Sc3 Sf6
4.Sf3 dxc4
5.e3 c5
Czarne oddając centrum przystąpiły do jego poderwania.
6.Gxc4 cxd4
7.exd4 ...
We współczesnej praktyce warianty z izolowanym pionem d4 przy zamkniętym hetmańskim gońcu (białopolowym) spotykamy w trzech debiutach: gambicie hetmańskim (przyjętym i nieprzyjętym), obronie Nimzowitza i obronie Caro-Kann. Są to obecnie typowe pozycje, a plany gry obecnie są dobrze rozpracowane.
Zukertort i Steinitz byli jednak pierwszymi, którzy to grali i przebijali się oni po nieprzetartych ścieżkach. Zasługą Steinitza jest to, że rozpracował on plan wykorzystania izolowanego piona. Ta zasługa nie pomniejsza się tym, że końcowa ocena podobnych pozycji obecnie się zmieniła.
7. ... Ge7
8.O-O O-O
Pion d4 okazuje się wybornym obiektem ataku. Nie patrząc na to, że figury białych są aktywniej położone, szanse są po stronie czarnych - tak uważał Steinitz. Ale już Tarrasch przekonywał, że celująca pozycja białych figur daje im perspektywy ataku w centrum i na skrzydle królewskim.
9.He2 Sbd7
We współczesnej praktyce hetmańskiego skoczka częściej się rozwija na c6.
10.Gb3 Sb6
Plan czarnych - zablokować piona "d" posunięciem Sb6-d5, potem ustawić hetmana na pole a5 lub b5 i zagrać Wf8-d8. Białopolowy goniec czarnych poprzez d7 przebazuje się na e8, gdzie będzie bronił punktu f7. "Hetmańska" wieża powinna działać na linii "c". Potem można pomyśleć o wymianach, które realnie uwypuklą słabość izolowanego piona.
11.Gf4 ...
Posunięcie to wzbudziło sprzeciw m. in. M. Euwe. Goniec na polu f4 nie stoi zbyt aktywnie (chociaż może on podążać na pole e5 lub g3). Najbardziej nieprzyjemne ustawienie sił w wariancie Steinitza to 11. Wd1 i na 11. ...Sbd5 - 12. Gg5. Jednak rozwój 12. ...Ha5 13. Wac1 Wfd8 14. Se4 daje białym lepsze szanse.
11. ... Sbd5
12.Gg3 Ha5
13.Wac1 Gd7
14.Se5 Wfd8
Steinitz stopniowo realizuje swój plan. Wg. zdania Laskera "czarne posiadają już niewielką przewagę pozycyjną". Przyczyną tej oceny jest celowa gra Steinitza i końcowy rezultat tej partii. W rzeczywistości w pozycji białych nie ma żadnych słabości.
15.Hf3 Ge8
16.Wfe1 Wac8
17.Gh4 Sxc3!
Charakterystyczny zwrot - pozornie uwalnia swego rywala od słabości pionowej w centrum. W rzeczywistości jednak czarne rozpoznały dokładnie, że białe centrum wisi i para pionowa c3-d4 jest słaba, z tego rozumowania wyprowadzają czarne swoją grę kontrującą.
18.bxc3 Hc7
19.Hd3 ...
To posunięcie wygląda na niedokładność. Logiczniej wyglądało 19. Gg3 Gd6 20. c4, po czym trudno byłoby Steinitzowi osłabić piony "c" i "d". Możliwe było także 19. Gc2.
19. ... Sd5
20.Gxe7 Hxe7
Wymiana czarnopolowych gońców jest korzystna dla atakującego (białe), ale jednak z upraszczaniem się pozycji coraz bardziej dostrzegalna staje się słabość skrzydła hetmańskiego białych. Ale mimo to mogły białe poprzez 21. c4 osiągnąć wartościową grę. To jednak ograniczało białym przejściowo "sen o ataku" na skrzydle królewskim. W efekcie czarne w centrum stają się coraz groźniejsze.
21.Gxd5? ...
Krytykę Zukertorta należy zacząć od tego posunięcia.
21. ... Wxd5
22.c4 Wdd8
23.We3? ...
Zukertort nieustannie myśli o ataku.
23. ... Hd6
24.Wd1 f6
25.Wh3 h6
26.Sg4 ...
Groźba 27. Sxh6+ wygląda bardzo nieprzyjemnie, ale Steinitz zdecydowanie odpiera niebezpieczeństwo taktyczne i udowadnia upadek planu strategicznego białych.
26. ... Hf4!
Konieczna profilaktyka.
27.Se3 Ga4
28.Wf3 Hd6
29.Wd2 Gc6
30.Wg3 f5!
Pole e4 dla gońca. Hamuje inicjatywę atakującego na skrzydle królewskim, a jednocześnie zagraża 31. ...f4! Białe nie mają już zadowalającego planu i zaczynają uciekać się do taktycznych uników.
31.Wg6 Ge4
32.Hb3 Kh7!
Steinitz nie daje przeciwnikowi żadnych szans.
33.c5 Wxc5
34.Wxe6 Wc1+
35.Sd1 ...
Także 35. Sf1 Hd5 36. We5 Hxe5 37. dxe5 nic nie daje z powodu 37. ...Wxd2!, gdyż groźba Gd3! nie daje się odparować.
35. ... Hf4
36.Hb2 Wb1
37.Hc3 Wc8
38.Wxe4 ...
Ostatnia nadzieja białych.
38. ... Hxe4
Białe poddały się.
Za naśladowcę szachowych idei Steinitza był uważany Akiba Rubinstein. Niestety nie lubił on pisać, nie pozostawił żadnych prac w literaturze szachowej, w których by ujawnił swoje szachowe "credo". Można o nim sądzić tylko analizując jego partie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz