Lekcje taktyki: zawleczenie

   Matanowicz - Sokołow (Kragujevac, 1959)
   Partia hiszpańska, wariant zamknięty, system Flohra (C 92)

   1. e4 e5 2. Sf3 Sc6 3. Gb5 a6 4. Ga4 Sf6 5. O-O Ge7 6. We1 b5 7. Gb3 d6 8. c3 O-O 9. h3 Gb7 10. d4 Sd7  
   
   Tym posunięciem Sokolov odstępuje od najczęściej wybieranej kontynuacji: 10. ...We8.

   11. Sbd2 Gf6 12. Sf1 Sa5 13. Gc2 c5 14. Se3 g6 15. dxc5 dxc5 16. b4 cxb4 17. cxb4 Sc6 18. Sd5 Gg7 19. Gg5 f6  

   Strata czasu i osłabienie pozycji króla.

   20. Ge3 Kh8 21. Wc1 Wc8 22. Gb3 Se7

   Nieudany manewr: przeciąża hetmana obroną. Czarny hetman jednocześnie broni wieży na c8 i skoczka na e7. Lepsze było Scb8.

   23. Wxc8 Sxc8 24. Hd2 Sd6 25. Sc3 Sc4 26. Gxc4 bxc4  

   Cztery słabe posunięcia skoczkiem czarnych spowodowały, że otrzymały one słabego, izolowanego pionka na linii c.

   27. Wd1 Wf7 28. Hd6 Kg8 29. He6 Hc8 30. Sd2 Gf8 31. a3 f5 32. Sxc4 ... 

   Białe zdobyły pionka. Teraz najprostszy plan realizacji przewagi to uproszczenie gry - wymiany.

   32. ...f4 33. Gc1 Hc7  

   Umożliwia białym przejście do lepszej końcówki. Motywem jest zawleczenie króla i hetmana czarnych na złą pozycję.
   

   34. Hxf7+ Kxf7 35. Wxd7+ Hxd7 36. Sxe5+ Ke6 37. Sxd7 Kxd7 38. Gxf4 a5 39. bxa5 Gxa3 40. Sd5 1-0.

Zmiany w przepisach gry FIDE od 1 lipca 2014 roku

   thinkerteacher: "Dla mnie istotne jest to, że "The Laws of Chess have two parts: 1. Basic Rules of Play and 2. Competition Rules" zajmują obecnie nie więcej niż 30 stron! ...logiczne, mądre, sprawiedliwe oraz spójne przepisy..."

Obrona francuska: Alechin - Wasicz (1931 r.)

   Tytułowa partia powtórzona została w Nekli 29 czerwca 2013 roku.
   

Alechin - Wasicz
1931 rok

Obrona francuska

1. e4 e6
2. d4 d5
3. Sc3 Gb4
4. Gd3 Gxc3+

   Niewymuszone i niekonieczne. Lepsze jest 4. ...dxe4.

5. bxc3 h6

   Strata czasu.

6. Ga3! Sd7
7. He2! dxe4
8. Gxe4 Sgf6?

    Zły plan. Konieczne jest 8. ...Se7 przygotowujące roszadę (zabezpieczenie króla).

9. Gd3 b6??

    W złej pozycji już tylko 9. ...c5 ratowało przed natychmiastowym pogromem.

10. Hxe6+!! fxe6
11. Gg6#

 

Aleksandr Wołczok: Lekcje taktyki. Wtrącone posunięcie

    Jeśli znajdująca się pod biciem bierka odchodzi spod uderzenia z tempem, jak w pozycji Nr 3, to mówi się, że wykonuje wtrącone posunięcie.

Nr 3. Alechin - Flohr

Bled, 1931 r.

Białe zaczynają i wygrywają.

   Nr 3.

   Alechin - Flohr: 1. Wc8 i czarne poddały się (Po 1. ... Hxe3, białe zdobywają wieżę z pomocą wtrąconego szacha 2. Wxd8+ i późniejszego 3. fe.

   Ogólnie wtrąconym nazywa się ruch, następujący zamiast oczekiwanego bicia lub ucieczki.

Nr 4. Stahlberg - Alechin

Hamburg, 1930 r.

Posunięcie czarnych

Nr 5. Botwinnik - Menchik

Hastings, 1930 r.

Posunięcie białych

   Nr 4.

   Stahlberg - Alechin: 1. ... Wxf3! (Jeśli teraz 2. Hxg5, to najpierw 2. ... Wxf2!! z groźbą 3. ... Wxf1#, a później 3. ...hg). Białe poddały się.

   Nr 5.

   Botwinnik - Menchik: 1. e7+! Czarne poddały się, ponieważ na 1. ... Kxe7 nastąpi 2.Sc6+ ze zdobyciem wieży.

Aleksandr Wołczok: Lekcje taktyki. Tempo

   Czas w szachach mierzy się ilością posunięć (temp) niezbędnych do wypełnienia zamierzonego celu. Bezcelowy ruch jest stratą tempa. Jeśli przeciwnie, użyciem groźby zmusi się przeciwnika do wykonania niekorzystnego ruchu, to wygrywa się tempo (inaczej: wykonuje ruch z tempem).

Nr 1. Zita - Bronsztejn

Wiedeń, 1957 r.

Posunięcie czarnych

   Czarne szybko zwyciężają, ponieważ udaje się im wykonać dwa posunięcia z tempem.

1. ... c6! 2. Wd4 ... (Innych ruchów nie ma. na przykład 2. Wh5 Wf5+ lub 2. Wxd6 Wxd6+ i w obu przypadkach czarne wygrywają wieżę.) 2. ... c5! 3. Wd5 Wf2+ i białe poddały się.

   Kiedy celem napaści jest król przeciwnika, to posunięcia z tempem dokonuje się szachem. Zgodnie z tą zasadą przemieszcza się biały hetman w przykładzie Nr 2.

Nr 2. Borysenko - Biełow

Kazań, 1964 r.

Posunięcie białych

   1. Gxh6+ Kxh6 (Nie ratuje 1. ... Kh8 z powodu 2. Hxf7.) 2.Hd2+ Kg6 (Lub 2. Kg7 3. Hg5+ Kh8 4. Hg8#) 3. Hd3+ Kg5 (Nie chroni czarnych przed porażką i 3. ... Kh6 4. He3+ Kg6 5. He4+ Kh6 6. Hh4+ Kg6 7. Hh5+ Kg7 8.Hh7#) 4. h4+! Kf4 (Jeśli 4. Kxh4, to 5. He4+ Kg5 - na 5. ... Kg3 jest 6. Sh5# - 6. Hg4 itd.) 5. He4+ Kg3 6. Kg3 Sh5#.

PyChess

   
   W najważniejszych dystrybucjach Linuksa (Fedora, Debian, Ubuntu, Gentoo, Arch) istnieje użyteczny program szachowy - PyChess.

Stefanowa - Soćko, MŚ Kobiet 2012

Monika Soćko - Antoaneta Stefanowa
Chanty-Mansyjsk, 17 XI 2012 r.
III runda MŚ Kobiet
   Obok notacji - kursywą - podana jest ocena pozycji przez program Houdini 2.0c x64.

Obrona słowiańska, wariant wymienny (D 10)

1.	d4	0.14	d5	0.11
2.	c4	0.11	c6	0.21
3.	cxd5	0.16	...

   Monika Soćko likwiduje napięcie w centrum: unika zasadniczych wariantów.

3.	...		cxd5	0.13
4.	Sc3	0.13	Sf6	0.16
5.	Gf4	0.16	Sc6	0.21
6.	e3	0.19	a6	0.21
7.	Gd3	0.18	...

   Dokładniejsze, elastyczniejsze, jest zajęcie wieżą otwartej linii - 7. Wc1 - wyczekując z określeniem pola na jakim stanie białopolowy goniec.

7.	...		Gg4	0.21
8.	Sge2	0.14	Gxe2	0.23

   W tym miejscu Monika Soćko na długo się zamyśliła. Jest oczywiste, że ta wymiana jest dla niej zaskoczeniem, i że inicjatywą włada już Antoaneta Stefanowa. 

9.	Hxe2	0.17	e6	0.17
10.	Wc1	0.19	Gd6	0.23
11.	Gg5	0.19	...

   Monika Soćko wybiera niewłaściwy plan strategiczny: unika wymiany. Gra o zwycięstwo w równej pozycji to błąd.

11.	Gg5	0.19	Ge7	0.25
12.	O-O	0.23	O-O	0.25
13.	Sa4	0.24	...

   
   Strata czasu. Lepsza byłaby wymiana na polu f6 (13. Gxf6 Gxf6). Zyskane tempo czarne użyją na zajęcie wieżą f8 otwartej linii "c". 

13.	...		Sd7	0.28
14.	Gf4	0.22	Ha5	0.32
15.	Sc3	0.27	Wfc8	0.32
16.	Hh5	0.15	...

   Kolejna strata czasu: słabemu punktowi na h7 należało zagrozić innym sposobem - poprzez 16. Hc2.

16.	...		g6	0.18
17.	Hh3	0.22	Hd8	0.20
18.	Wfd1	0.09	b5	0.12
19.	e4	0.05	Sb6	0.11

   Na atak skrzydłowy czarnych (18. ...b5), białe odpowiedziały klasycznym kontratakiem w centrum (19. e4). Ale inicjatywa od dawna należy do Antoanety Stefanowej. Następujący teraz błąd białych nie jest przypadkowy.

20.

He3

-1.48

...

   Przegrywający ruch. Należało wymieniać w centrum: 20. ed. Po posunięciu Antoanety Stefanowej, Monika Soćko bardzo długo rozważała odpowiedź: równie dobrze mogła się poddać.

20.	...		e5	-1.42
21.	Gxe5	-2.19	Sxe5	-2.32
22.	dxe5	-2.29	d4	-1.76
23.	He2	-2.34	dxc3	-2.34
24.	Gxb5	-2.67	Hf8	-2.73
25.	Gxa6	-2.58	cxb2	-2.62
26.	Wb1	-2.86	Wc7	-2.58
27.	e6	-5.02	Sa4	-6.56
28.	Gc4	-6.75	f6	-2.25
29.	Hc2	-6.68	Hc8	-6.69
30.	Wd4	-6.47	Sb6	-6.53
31.	Hxb2	-6.80	Sxc4	-6.67
32.	He2	-7.03	Sa3	-7.25
33.	Wbd1	-7.27	Hxe6	-7.34

   Białe poddały się. Antoaneta Stefanowa wygrała również drugą partię meczu i po kolejnych zwycięstwach nad Sebag i Hariką zagrała w finale Mistrzostw Świata Kobiet. Mistrzynią Świata została jednak Anna Uszenina.